Powiększ
Zoom photo

Henryk Rokita

Year:
1995

Category:
Category I. Plastic arts, ornamentation, handicraft and folk crafts, music and dance folklore

Field of activity:
Potter

Region:
Świętokrzyskie, powiat skarżyski, Rędocin

Urodził się 19 I 1930 r. w Rędocinie, woj. radomskie i tamże zamieszkały. Pochodzi ze znanej rodziny garncarskiej. Jego ojciec, Andrzej Rokita, odziedziczył garncarnię po Janie Krawczyńskim, który przeniósłszy się pod koniec XIX stulecia z Ćmielowa założył w Rędocinie pierwszy warsztat garncarski. Garncarzem był także starszy brat - Wacław. Po jego śmierci pracownię garncarską przejął syn Stanisław, bratanek Henryka. Oprócz rodu Rokitów w Rędocinie garncarstwem zajmowali się: Stefan Kwapisz, Marian Seweryński, Antoni Szubartowski, Jarosław Rodak i lepiąca w glinie figurki Krystyna Mołdawa. Niemal wszyscy garncarze, w tym i Henryk Rokita, są członkami Spółdzielni Cepeliowskiej „Chałupnik” w Iłży, wykonywali dla niej różnego rodzaju naczynia użytkowe i dekoracyjne oraz lepiąc figurki i zabawki.

H. Rokita wśród rędocińskich garncarzy zajmuje czołowe miejsce. Wyróżnia się doskonałym opanowaniem rzemiosła garncarskiego nabytym przez wieloletnią pracę w warsztacie ojca, a potem w warsztacie własnym. Potrafi wykonać różnorodne naczynia: garnki, dzbanki, misy, dwojaki, durszlaki, ,,buńki” (szabaśniki), ozdobne talerze, donice, formy do ciast itp. Wiele z tych naczyń nie ma już nabywców wśród ludności wiejskiej, ale garncarz wykonuje je na konkursy, kiermasze sztuki ludowej oraz do zbiorów muzealnych. Z dużą łatwością i zręcznością toczy miniatury tradycyjnych naczyń głównie jako pamiątki dla odbiorców miejskich. Obok ceramiki toczonej, drugą dziedziną twórczości garncarskiej H. Rokity jest rzeźbienie - lepienie figurek. Wykonuje charakterystyczne dla siebie figurki Chrystusa biczowanego, Chrystusa Frasobliwego, różne figurki przedstawiające sceny z życia wsi, postacie Żydów, grajków, kolędników itp. Do wyróżniających się figurek H. Rokity należą barany, niedźwiedzie, jeże, pokryte bujnym wiórowym runem. Naczynia i rzeźby H. Rokita pokrywa glazurą, ale z braku tejże produkuje też ceramikę biskwitową.

Garncarz znany jest z wielu konkursów, wystaw i kiermaszy sztuki ludowej. Uczestniczył w nich od początku współpracy ze Spółdzielnią ,,Chałupnik”, czyli od 1953 r. Były to konkursy i wystawy pokonkursowe w Iłży, Kielcach, Radomiu, Szydłowcu, Warszawie, Toruniu, Krakowie, Płocku, Rzeszowie, Lublinie i in. Rokrocznie uczestniczył w różnych kiermaszach, na Cepeliadach, na targach sztuki ludowej organizowanych zazwyczaj podczas krajowych i międzynarodowych festiwali folklorystycznych: Kazimierz Dolny, Płock, Warszawa, Kraków, Lublin, Kielce, Radom, Słupia i wiele innych.

Jest zdobywcą wielu nagród, wyróżnień, dyplomów. Jego prace znajdują się we wszystkich ważniejszych muzeach etnograficznych i w muzeach typu skansenowskiego w Polsce: Radom, Kielce, Lublin, Warszawa, Toruń, Kraków, itp. Trafiły także do zbiorów i kolekcji zagranicznych. H. Rokita jest członkiem STL, był stypendystą Ministerstwa Kultury i Sztuki, Cepelii i Muzeów.

 

Marian Pokropek