Powiększ
Zoom photo

Krystyna Kwaśniewicz

Year:
2006

Category:
Category V. Scientific research, documentation and animation, popularization of folk culture

Field of activity:
Scientific activity, popularization, promoting

Region:
Małopolskie, Kraków

Krystyna Kwaśniewicz ur. w 1935 r. w Sosnowcu, mieszka w Krakowie, jest etnografem. Jej specjalnością badawczą są polskie zwyczaje i obrzędy (przede wszystkim w Karpatach i na Ziemi Krakowskiej) oraz badania teoretyczno-metodologiczne.

Krystyna Kwaśniewicz ukończyła w 1956 r. studia archeologiczne i etnograficzne, związała się z Instytutem Archeologii i Etnografii PAN w Warszawie, Pracownią Karpacką w Krakowie. W połowie lat 70-tych obroniła pracę doktorską dotyczącą zagadnień ludowej obyczajowości. Wyniki swoich badań – zarówno z ramienia PAN i Katedry Etnografii Słowian Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie – prezentowała na wielu konferencjach naukowych i seminariach. m.in. referowała problemy związane ze zwyczajami zapustnymi na międzynarodowej konferencji w Smolenicach na Słowacji, zagadnienia obrzędowości weselnej w Strażnicach na Morawach, także  w Debreczynie (Węgry), w Budziszynie (Niemcy) oraz podczas sympozjów w Polsce.

Jest autorką ok. 50 publikacji książkowych: Zwyczaje i obrzędy rodzinne. Etnografia Polski – przemiany kultury ludowe,j t. 2, Ossolineum, Wrocław, 1979; Wesele Spiskie (opracowane do druku ze sztuki teatralnej Jana Plucinskiego), PWM, Kraków, 1987; Zwyczaje doroczne Górali Podhalańskich wczoraj i dziś, SOW, Nowy Sącz, 1996; Zwyczaje doroczne polskich górali karpackich, WOK, Bielsko-Biała, 1998 oraz artykułów w czasopismach etnograficznych i popularnych: Teoretyczne i metodologiczne aspekty badań nad zwyczajami ludowymi, „Etnografia Polski”, t. 18, z. 2, 1974, Przemiany zwyczajów ludowych – problemy i refleksje, „Lud”, 1977, artykuł dotyczący zwyczajów w Polsce opublikowany w języku niemieckim w czasopiśmie „Letopis”, nr 25 z. 1982; Traditionale family customs in Poland, „Etnologia Polona”, t. 6, 1980; Children in Polisch Folk Customs and Rites, „Etnologia Polona”, 1988; Festiwal w Zakopanem jakby wczoraj „Hale i Dziedziny”, nr 7, 1996/1997; Drogi i rozdroża folkloru – rozważania z okazji XXXV Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu, „Pod Klepokiem”, Żywiec, 2004. Krystyna Kwaśniewicz jest autorką recenzji w czasopismach etnograficznych, w międzynarodowym biuletynie prac etnograficznych „Demos”. Jest autorką wstępu i redaktorem naukowym pięciotomowej publikacji materiałów rękopiśmiennych Jana Świętka Brzozowa i okolice Zakliczyna n/Dunajcem, wydanej w serii Archiwum Etnograficznego Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego we Wrocławiu, w latach 1989–2001. Świadectwem aktywności naukowej Krystyny Kwaśniewicz był również udział w obozach badawczych na Kurpiach i Podlasiu oraz gromadzenie materiałów do Atlasu Etnograficznego w Polsce.

Szczególnym i ważnym rozdziałem w Jej życiorysie jest podjęcie wieloletniej współpracy z ruchem folklorystycznym w Karpatach. Jej specjalistyczna wiedza była i jest pomocna w różnej formie. Wielokrotnie pełniła rolę jurora wielu znaczących imprez folklorystycznych, konsultanta ważnych decyzji artystycznych, referenta na konferencjach czy wykładowcy na wielomiesięcznych kursach i seminariach dla nauczycieli i instruktorów ruchu folklorystycznego, podejmowanych przez regionalne ośrodki kultury (np. kurs organizowany przez Małopolskie Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu dla instruktorów zespołów regionalnych z terenu Podhala w Ludźmierzu, przez Wojewódzki Ośrodek Kultury w Bielsku Białej dla nauczycieli zajmujących się regionalizmem, czy przez Krakowski Dom Kultury cykl wykładów na temat folkloru dziecięcego).

W latach 70-tych rozpoczęła pracę jurora w ogólnopolskich imprezach folklorystycznych: „Góralski Karnawał” i „Sabałowe Bajania” w Bukowinie Tatrzańskiej. Przewodniczy komisjom na Ogólnopolskim Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu oraz wchodzi w skład jury największego przeglądu kolędniczego na żywiecczyźnie „Żywieckie Gody”.

Po przejściu na emeryturę w dalszym ciągu uczestniczy w życiu ruchu folklorystycznego jako juror i ekspert. Działa w Komisji Etnograficznej PAN, jest członkiem Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego oraz Towarzystwa Przyjaciół Orawy.

Za dotychczasową działalność uhonorowana została odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”.

 

Benedykt Kafel