Powiększ
Zoom photo

prof. Jerzy Czajkowski

Year:
2003

Category:
Category V. Scientific research, documentation and animation, popularization of folk culture

Field of activity:
Scientific activity, popularization, promoting

Region:
Podkarpackie, Sanok

Prof. dr hab. Jerzy Czajkowski urodził się w 1931 r. w Kołomyi. W 1950 r. rozpoczął studia wyższe w zakresie etnografii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jego zainteresowania kulturą ludową przekształciły się w fascynację pod wpływem światowej sławy uczonych prof. Kazimierza Moszyńskiego i prof. Kazimierza  Dobrowolskiego. W trakcie studiów zetknął się z wieloma wybitnymi etnografami i muzeologami m. in. prof. Marią Znamierowską-Prüfferową, prof. Józefem Bursztą, prof. Tadeuszem Sewerynem, prof. Jadwigą Klimaszewską, prof. Romanem Reinfussem, którzy wpłynęli na kształtowanie się osobowości młodego badacza i naukowca.

W 1953 r. Jerzy Czajkowski podjął pracę w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. Był tam inicjatorem i organizatorem stacjonarnych, zespołowych badań terenowych, które zaowocowały wielkim materiałem terenowym oraz znacząco uzupełniły kolekcję muzealiów krakowskiego Muzeum. Własne zainteresowania i prowadzone badania, kierował wówczas w stronę ginącej gwałtownie architektury wiejskiej. Ich rezultatem jest przedstawiona i obroniona w 1965 r. dysertacja doktorska „Budownictwo mieszkalne w Beskidzie Niskim i przyległym Pogórzu”.

W 1972 r. J. Czajkowski objął stanowisko dyrektora Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. W krótkim czasie placówka stała się wiodącym skansenem w Polsce, w której terminowała większość polskich skansenologów. W Sanoku organizowano pod jego kierunkiem ogólnopolskie i międzynarodowe konferencje skansenowskie, które wyznaczały nowe kierunki działań muzealnictwa skansenowskiego w kraju. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, wszędzie tam gdzie rodzi się inicjatywa powołania nowego skansenu Jerzy Czajkowski wspiera ją swoją obecnością, umiejętnościami negocjacyjnymi, doświadczeniem organizacyjnym. Wielką zasługą Czajkowskiego jest promowanie dorobku polskich skansenów na forum międzynarodowym w szczególności działania poprzez Związek Europejskich Muzeów na Wolnym Powietrzu.

Równolegle z niezwykłą aktywnością organizacyjną, Jerzy Czajkowski wciąż prowadzi badania owocujące wieloma znaczącymi publikacjami. W 1985 roku, na podstawie pracy „Muzea na wolnym powietrzu w Europie”, nadano mu tytuł doktora habilitowanego na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W ostatnich latach zajął się dydaktyką. Wykładał zagadnienia dotyczące etnografii Polski m.in. na Uniwersytecie Rzeszowskim, Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Sanoku, w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Jarosławiu. Jednocześnie aktywnie działa w: Komitecie Nauk Etnologicznych PAN w Warszawie, Komisji Etnograficznej PAN w Krakowie, Polskim Komitecie Narodowym ICOM, Związku Europejskich Muzeów na Wolnym Powietrzu, Stowarzyszeniu Muzeów na Wolnym Powietrzu w Polsce.

Dotychczasowy dorobek naukowy Jerzego Czajkowskiego obejmuje ponad 150 publikacji w tym 5 książek.

16 września 2011 roku Jerzy Czajkowski otrzymał złoty Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”. 

 

Jan Święch