prof. Teresa Smolińska

Year:
2002

Category:
Category V. Scientific research, documentation and animation, popularization of folk culture

Field of activity:
Scientific activity, popularization, promoting

Region:
Opolskie, Opole

Urodziła się 1950 r. w Kostowie, w województwie opolskim. Prof. dr hab. Teresa Smolińska działalnością naukową i dydaktyczną związana jest od 1974 r. z Katedrą Folklorystyki, Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego. Jest wybitną badaczką folkloru znaną w Polsce i w kręgach folklorystyki zagranicznej, znawczynią kultury ludowej, uczestniczącą w regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych badaniach. Zainteresowania naukowe Teresy Smolińskiej związane są z folklorystyką, etnologią i literaturoznawstwem. Zajmuje się współczesnym folklorem polskim i słowiańskim, folklorem historycznym, historią folklorystyki, folklorem scenicznym (folkloryzmem), środowiskowym, obrzędowym, regionalizmem w procesie dydaktyczno-wychowawczym, instytucjami kulturalnymi, kulturą regionalną, procesami tożsamości narodowej na pograniczach etniczno-kulturowych.

Podstawą prac naukowych Teresy Smolińskiej są rozległe kontakty z twórcami ludowymi, zespołami folklorystycznymi, informatorami w terenie. W jej bogatym dorobku znajdują się prace zwarte, naukowe opracowania redakcyjne, artykuły i studia, min.: rozprawa doktorska o gawędziarzach ludowych (1983), Jo wom trocha połosprawiom.. Współcześni gawędziarze ludowi na Śląsku. Z wybranych problemów dawnej i współczesnej sztuki opowiadania; praca habilitacyjna (1992) Rodzina o sobie. Folklorystyczny aspekt rodzinnej tradycji kulturowej; opracowania redakcyjne, podręczniki, skrypty - Księga humoru ludowego (1981), Jak starka swego Zeflika na powstanie wysyłała. Ludowe opowieści powstańcze (1989), Folklorystyka. Materiały dla studentów... ((1992), Tradycyjne zwyczaje i obrzędy śląskie. Wypisy (1994), Pogranicze jako problem kultury (1984). 

Konsekwentnie i skutecznie popularyzuje ideę regionalizmu w środowisku akademickim. Organizuje konferencje, biesiady folklorystyczne, wyjazdy w teren. Aktywnie uczestniczy w pracach wielu regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych instytucji, organizacji folklorystycznych i towarzystw, min.: w Komisji ds. Folklorystyki PAN w Warszawie, w Międzynarodowej Komisji Słowiańskiego Folkloru przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów, Polskim Towarzystwie Ludoznawczym (członek Zarządu Głównego), w Stowarzyszeniu Twórców Ludowych (członek Rady Głównej, Rady Naukowej Oddziału Opolskiego), Opolskim Towarzystwie Kulturalno-Oświatowym (przewodnicząca Komisji Kultury Ludowej) oraz w Muzeum Wsi Opolskiej (członek Rady Muzeum), Cepelii, Centrum Kultury w Bukowinie Tatrzańskiej. Na podkreślenie zasługuje jej rola w inicjowaniu, przygotowaniu merytorycznym  i realizacji  wielu imprez folklorystycznych i konkursów w regionie: Wojewódzki  Przegląd Zespołów Kolędniczych „Herody” w Lewinie Brzeskim, Opolskie Święto Pieśni Ludowej w Gogolinie, Wojewódzki Przegląd Zespołów Amatorskich Wiatraki w Opolu., Regionalny Turniej Historyczny Przeszłość oraz zwyczaje ludowe na Śląsku Opolskim.

Za dotychczasową działalność naukowo-badawczą, dydaktyczno-wychowawczą i popularyzatorską Prof. Teresa Smolińska, została uhonorowana Nagrodą im. Karola Miarki (1998), Nagrodą i Medalem Zygmunta Glogera (1999) oraz Medalem im. Wojciecha Korfantego (2001).

 /red. K.M./