Danuta Pawlak była muzykologiem, pracownikiem naukowym Instytutu im. Oskara Kolberga w Poznaniu (do 1997 roku – Redakcja Dzieł Wszystkich Oskara Kolberga). W 1954 roku otrzymała dyplom magisterski w zakresie muzykologii na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Poznańskiego. W czasie studiów, w 1951 roku, rozpoczęła pracę w Zakładzie Badania Muzyki Ludowej Instytutu Sztuki PAN w Poznaniu, gdzie była zatrudniona do czasu przeniesienia zakładu do Warszawy w 1958 roku. W latach 1958-1963 pracowała w Dziale Muzycznym Biblioteki Głównej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, a od stycznia 1964 roku w Redakcji Dzieł Wszystkich Oskara Kolberga w Poznaniu.

W czasie studiów brała udział w badaniach terenowych Instytutu Sztuki PAN na terenie Podlasia, Kujaw, Wielkopolski i Płockiego, służących dokumentacji melodii wokalnych i instrumentalnych z tych regionów. W latach 1958-1966 uczestniczyła w badaniach terenowych w Wielkopolsce prowadzonych przez zespół Katedry Etnografii UAM, których wynikiem były artykuły na temat muzycznych instrumentów ludowych w Kulturze Ludowej Wielkopolski, trzytomowej monografii wydanej drukiem w latach 1961-1967 pod redakcją J. Burszty. Od 1964 roku, tj. prawie od początku działania w Poznaniu redakcji Dzieł O. Kolberga, brała udział we wszystkich pracach przygotowawczych, edytorskich i redakcyjnych, koniecznych do wydania spuścizny rękopiśmiennej Kolberga. Była to inwentaryzacja zapisów muzycznych zachowanych w zgromadzonym przez niego archiwum, którą kierowała i którą w znacznym stopniu wykonała, a także badania analityczne nad źródłami rękopiśmiennymi O. Kolberga i metodami ich interpretacji, wreszcie – współudział w opracowaniu zasad edytorskich przyjętych dla wydania Dzieł wszystkich w trzyosobowym wówczas zespole pod kierunkiem prof. J. Burszty. Równolegle przygotowywała do druku materiały muzyczne w kolejnych monografiach regionalnych publikowanych w ramach tej edycji i była autorką wstępów do tych tomów w zakresie muzykologii. Redagowała też od strony muzycznej monografie przygotowane przez innych autorów, a później opracowywała edytorsko zapisy melodii i autorsko komentarze źródłowe do nich w tomach suplementowych. Opracowała z rękopisów materiały muzyczne oraz napisała wstępy muzykologiczne do następujących tomów Dzieł Kolberga: Pomorze (t. 39), Mazury Pruskie (t. 40), Góry i Podgórze (t. 44-45), Podole (t. 47), Litwa (t. 53), Materiały do etnografii Słowian zachodnich i południowych, cz. II Czechy. Słowacja (t. 59/II) i cz. III Słowiańszczyzna Południowa (t. 59/III), Pisma muzyczne (t. 61-62 – opracowanie tekstów i przypisów), Kujawy. Suplement do t. 3-4, cz. I i II (t.72/I i II), Krakowskie. Suplement do t. 5-8 (t. 73/I-III). Równocześnie, przez wiele lat, wprowadzała młodszych adeptów muzykologii, rozpoczynających życie zawodowe od pracy w redakcji, w tajniki warsztatu Kolberga, przygotowywała ich do pracy wydawcy źródeł muzykologicznych i służyła im swą wiedzą i doświadczeniem.

Danuta Pawlakowa, poza rękopisami O. Kolberga, przygotowała źródłowe wydanie rękopisu Gustawa Gizewiusza Pieśni ludu znad górnej Drwęcy (Poznań 2000, teksty i melodie), opatrując je wstępem i komentarzami. Jest również autorką wielu artykułów dotyczących europejskiej muzyki ludowej do pierwszej powojennej Wielkiej encyklopedii powszechnej PWN wydanej w latach 1962–1970, biogramów muzyków, kompozytorów i muzykologów w Słowniku biograficznym Wielkopolan (Poznań 1981), haseł z dziedziny „Budowniczowie instrumentów XVII–XIX w.” i „Etnografowie XIX w.” do Encyklopedii muzycznej PWM (1979–2010), a także artykułów na temat folkloru muzycznego publikowanych w „Muzyce”, „Ludzie” i w Studiach folklorystycznych.
W roku 1983 przyznano jej nagrodę I stopnia i „Medal Zygmunta Glogera za szczególne zasługi w ochronie dóbr kultury staropolskiej i ludowej”, a w 1984 roku nagrodę wojewódzką pierwszego stopnia za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauki.

Danuta Pawlak zmarła 31 grudnia 2016 roku.

Agata Skrukwa