Andrzej Bieńkowski (ur. 1946 r.), artysta malarz, prof. Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie jest jednym z najwybitniejszych współczesnych dokumentatorów muzyki ludowej. Jest laureatem Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” w 1995 r.

Od 1979 r. konsekwentnie realizuje własny program badań i dokumentowania ludowej kultury muzycznej regionów Polski centralnej i wschodniej (Radomskie, Opoczyńskie, Kieleckie, Rawskie, Łowickie, Grójeckie, Siedleckie, Lubelskie), od 2003 r. kontynuuje program badawczy współczesnej muzyki ludowej na obszarze Zachodniej Ukrainy.

Efektem wieloletnich, systematycznych badań etnomuzykologicznych i etnograficznych prof. Andrzeja  Bieńkowskiego jest największe w Polsce archiwum nagrań fonograficznych i videofonicznych oraz niezwykle cenna dokumentacja fotograficzna ilustrująca życie odchodzącej generacji muzyków wiejskich.

 Prof. Andrzej Bieńkowski poza ogromnym zbiorem rejestracji muzycznych, zbudował także etnograficzną kolekcję ludowego instrumentarium, umożliwiającą w wielu sytuacjach rekonstrukcję praktyki muzycznej i odtwarzanie tradycyjnych składów kapel wśród muzyków wiejskich nie posiadających już własnych instrumentów. W trakcie wieloletnich badań terenowych pozyskał bogaty zbiór oryginalnych fotografii, dokumentujących codzienne i świąteczne życie wsi, jej zwyczaje i obrzędowość na przestrzeni XX  i pocz. XXI wieku. Prace malarskie prof. Andrzeja Bieńkowskiego stanowią szczególnej wartości ikonografię artystyczną współczesnej wsi polskiej.

Konsekwentnie, systematycznie i własnym kosztem realizowany program badań zaowocował powstaniem ogromnego zbioru nagrań i materiałów ikonograficznych, tworzących pełny obraz życia muzycznego wsi w Polsce centralnej, w końcu XX wieku. Archiwum Andrzeja Bieńkowskiego to zespół materiałów dokumentarnych - świadectw odchodzącej kultury ludowej, posiadający równocześnie ogromną wartość dla popularyzacji i szerzenia wiedzy o kulturze tradycyjnej. Otwarta, życzliwa i bezinteresowna postawa badacza i twórcy archiwum w zakresie udostępniania zbiorów i popularyzowania zachowanych treści sprawia, że zgromadzone materiały są źródłem wiedzy i artystycznej inspiracji dla wielu osób, instytucji i środowisk. Bardzo wysoko oceniane są dotychczasowe formy udostępniania i popularyzacji  archiwum w postaci publikacji książkowych, nagrań płytowych, audycji radiowych i telewizyjnych, artykułów w czasopismach specjalistycznych i popularnych oraz wykładów, spotkań autorskich, merytorycznych konsultacji etnomuzykologicznych.

Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze jest jedną z wielu instytucji współpracujących z prof. Andrzejem Bieńkowskim, często wykorzystującą zgromadzone materiały oraz rzetelną wiedzę Profesora wyniesioną z Jego badań terenowych, w szczególności z prowadzonych na obszarze Polski centralnej (m.in. regionów Radomskiego i Opoczyńskiego). Współpraca w zakresie wystawiennictwa, budowania muzealnej kolekcji, działalności edytorskiej i popularyzatorskiej znajduje szczególnie pozytywne uznanie wśród odbiorców naszego muzealnego przekazu.

Zgłoszony przez Prof. Andrzeja Bieńkowskiego projekt systematyzacji i elektronicznego zapisu zgromadzonych materiałów to najbardziej optymalny sposób ich zachowania i zabezpieczenia, włączenia do zasobu narodowych dóbr kultury, jednocześnie zapewniający lepszą dostępność skatalogowanego zbioru nagrań oraz umożliwiający w przyszłości jego rozbudowę i oczekiwaną szerszą publikację.

Autor ma w swoim dorobku cenione publikacje książkowe Ostatni wiejscy muzykanci (2001, 2012), Sprzedana muzyka (2007), 1000 kilometrów muzyki (2009) oraz serię książek i płyt z muzyką wiejską z własnego archiwum. Realizuje projekty: Wydawnictwo i Fundacja „Muzyka Odnaleziona” oraz „Archiwum muzyki wiejskiej”.

Śladem Bieńkowskiego podążają młodzi muzycy ze środowiska Domu Tańca, Forum Muzyki Tradycyjnej, dla których Profesor jest autorytetem.

A. Bieńkowski jest laureatem Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida w 2008.

/red.A.Z.-W./K.M./

http://www.muzykaroztocza.pl/muzyk/200/name/Andrzej+Bie%C5%84kowski.html