Zespół „Wawel” został założony w 1965 roku i był pierwszą dorosłą grupą folklorystyczną w Detroit. Przez wiele lat kierowała nim Marcia Lewandowska, która jednocześnie odpowiadała za choreografię. Wspierali ją Ruth i Tomasz Skórscy, a konsultantem zespołu była Zofia Czechlewska, solistka, choreograf i asystent kierownika baletu w Zespole Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny. Warto nadmienić, iż Marcia Lewandowska wspólnie z członkami zespołu szyła stroje dla tancerzy i tancerek.

Oprócz tradycyjnych polskich tańców ludowych i narodowych (m.in. krakowiak, kujawiak, oberek, suity sieradzka i biłgorajska) w repertuarze grupy znajdowały się arie i tańce z oper Stanisława Moniuszki wykonywane z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej.

„Wawel” występował wielokrotnie w stanie Michigan i innych rejonach USA, a także w Kanadzie. Począwszy od 1980 roku gościł również systematycznie na kolejnych edycjach Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Rzeszowie. W 2008 roku, podczas pobytu w Polsce, koncertował także na Podkarpaciu. W jego historii są również inne bardzo znaczące momenty – występy podczas wizyt Jana Pawła II i byłego prezydenta USA Ronalda Reagana, czy też podczas objęcia stanowiska przez gubernatora stanu Michigan. Obecna działalność grupy skupia się na występach podczas festiwali folklorystycznych odbywających się w USA oraz na koncertach związanych z różnorodnymi świętami i uroczystościami lokalnymi i polonijnymi. Członków zespołu „Wawel” śmiało można uznać za animatorów życia kulturalnego w Detroit i w jego okolicach. Nie zapominają oni przy tym o podstawowym celu swej działalności – promowaniu i pielęgnowaniu polskich tradycji.

Opracowała Justyna Dąbrowska

Źródła: folder VIII Światowego Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych, Rzeszów 1989