Powiększ
Zoom photo

Anna Jachnina

Year:
1979

Category:
Category V. Scientific research, documentation and animation, popularization of folk culture

Field of activity:
Scientific activity, popularization, promoting

Region:
Kujawsko-pomorskie, Bydgoszcz

Urodziła się w 1914 r. w Ciechocinku. Była żoną oficera, żołnierzem Armii Krajowej, więźniarką Pawiaka, Auschwitz i Ravensbrück. W latach 1948-1974 pracowała w Rozgłośni Bydgoskiej Polskiego Radia. Wyjazdy na Kujawy, Kaszuby i Pałuki przekonały ją, że tereny te posiadają bogate i żywe tradycje folklorystyczne, które należy nie tylko ocalić od zapomnienia, ale pielęgnować i rozwijać.

Dzięki jej staraniom w 1949 r. utworzona została w Bydgoszczy Redakcja Regionalna. A. Jachnina nawiązała ścisły kontakt w Muzeum Etnograficznym w Toruniu i Muzeum Kujawskim we Włocławku, polegający na stałym przekazywaniu informacji do tych placówek. Jednocześnie nagrywała audycje popularyzujące zbiory i twórców. Wspólnie z Muzeum Toruńskim zorganizowała 4 konkursy na zbieranie „ustnej twórczości ludowej”. Materiały uzyskane tą drogą stały się zaczątkiem folklorystycznego archiwum muzealnego.

W pierwszych latach swej działalności A. Jachnina starała się nagrywać jak najwięcej pieśni zespołów ludowych, pojedynczych pieśniarzy, gawędziarzy itp. Później porządkowała je pod względem tematycznym. Szczególnie interesowała się zwyczajami rodzinnymi, obrzędami świątecznymi, wróżbami, lecznictwem ludowym itp. Archiwum Rozgłośni Bydgoskiej, dzięki niej zgromadziło ponad 2000 piosenek ludowych i kilkaset zarejestrowanych na taśmie obrzędów i zwyczajów. Z tego materiału, oprócz audycji pojedynczych, Radio nadawało całe cykle, m.in. „Śladem etnografa”, „Śladami Kolberga”, „Ocalić od zapomnienia”, „Portrety pośmiertne”. Na podstawie nagrań A. Jachniny wydano „Śpiewnik Pałucki”, „Śpiewnik Kaszubski” i „Śpiewnik Kujawski”, do których napisała słowo wstępne, a które pod względem, muzycznym opracował Paweł Bilert.

Wrażliwa na ludzką krzywdę i niedolę, była autorką wielu audycji interwencyjnych, szczególnie w latach 1950-1960: miały one na celu załatwienie różnych spraw bytowych artystów, a także podniesienie rangi ich twórczości w odczuciu władz i społeczeństwa. Współpracując przez wiele lat z Redakcją Muzyczną Polskiego Radia w Warszawie, napisała wiele artykułów poświęconych zagadnieniom kultury ludowej. Zamieszczały je: „Gazeta Pomorska”, ,,Ilustrowany Kurier Polski”, ,,Polskie Radio i Telewizja”, „Pomorze” i in. Opracowała rozdział „Sztuka Ludowa” w książce „Bydgoskie w XX-leciu” oraz historię Wicka Rogali w zbiorze reportaży pt. „Przebudzenie zaścianka”. Archiwum nagrań zgromadzone w Rozgłośni Bydgoskiej zawiera wiele taśm posiadających ogromne znaczenie dla nauki, które zostały częściowo wykorzystane w audycjach takich jak: „Wyzwolenie kosiarza”, „Ścięcie kani”, ,,Przywoływki”, „Klub Kawalerów z Symborza”, „Podkoziołek”.

W życiu A. Jachniny splotły się ściśle zainteresowania i pasje osobiste z pracą zawodową. Pełniła funkcję kierownika sekcji kultury ludowej. Za swą działalność na polu upowszechniania folkloru i sztuki ludowej została uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Nagrodą Artystyczną Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy oraz licznymi odznaczeniami. Posiada m.in. odznakę ,,Zasłużonego Działacza Kultury”, odznakę Zrzeszenia Pomorsko-Kaszubskiego w Gdańsku ,,Stolem”, odznakę Redakcji „Radia i Telewizji” - „Złoty Mikrofon”.

Anna Jachnina zmarła w 1996 roku w Bydgoszczy.

/red.M.P./