Jerzy Dynia
Year:
2005
Category:
Category V. Scientific research, documentation and animation, popularization of folk culture
Field of activity:
Scientific activity, popularization, promoting
Region:
Podkarpackie, Rzeszów
Urodził się w 1935 r. w Stanisławowie (Ukraina). Syn nauczycieli wiejskich z Przybyszówki k. Rzeszowa, animatorów życia kulturalnego na wsi. Absolwent Akademii Muzycznej w Krakowie, muzyk, dziennikarz radiowy i telewizyjny, którego głównym zakresem zainteresowań i działalności zawodowej była dokumentacja i upowszechnianie tradycyjnej muzyki ludowej.
Pracę w Rozgłośni Polskiego Radia rozpoczął w 1967 r. od realizacji nagrań dokumentujących działalność kapel ludowych i zespołów folklorystycznych w regionie rzeszowskim. Autorskie programy J. Dyni prezentowały i popularyzowały postacie artystów – muzyków ludowych, kapele, zespoły śpiewacze i obrzędowe (min. Józef Poręba, klarnecista z Bud Łańcuckich, 1973). Od 1983 r. współpracował przy realizacji ogólnopolskiego programu telewizyjnego „Mapa folkloru” (sprawował nadzór merytoryczny nad prezentacjami muzyki ludowej z regionów rzeszowskiego, krośnieńskiego, lasowiackiego, tarnowskiego, biłgorajskiego, kieleckiego i łowickiego).
W połowie lat osiemdziesiątych rozpoczął współpracę, jako konsultant, z zespołami folklorystycznymi, przedstawiającymi programy opracowane scenicznie i stylizowane. Był współzałożycielem Zespołu Pieśni i Tańca „Rzechy” z Rzeszowa, kierownikiem muzycznym, autorem opracowań i aranżacji dla zespołów „Bandoska” z Rzeszowa i „Ostrowiacy” z Ostrowa k/Radymna, „Lasowiacy”.
Od 1989 r. związany z ośrodkiem TVP Rzeszów, w którym realizował autorskie programy folklorystyczne (ponad 500), cykliczne audycje „Spotkania z folklorem” przedstawiające ludowe kapele, śpiewaków, solistów skrzypków i cymbalistów, zespoły śpiewacze i grupy obrzędowe, dokumentujące większość przeglądów folklorystycznych, konkursów sztuki ludowej. W audycjach tych utrwalone zostały najstarsze formy tańców ludowych, tradycyjne wiejskie stroje, zabytki architektury dawnej polskiej wsi, przedstawiciele ginących zawodów: kowale, bednarze, rymarze, kołodzieje.
W 2001 roku rozpoczął prace nad wydaniem zebranych zapisów, nie publikowanych dotychczas nut i tekstów przyśpiewek z końca XX wieku, związanych z tańcami ludowymi Rzeszowszczyzny. Od 2002 r. realizuje kolejny cykl programów „Mapa folkloru Podkarpacia”, którego celem jest przypominanie postaci najstarszych twórców ludowych - wiejskich muzykantów, tancerzy, śpiewaków, którzy do tej pory działają na Podkarpaciu. Wszystkie programy Jerzego Dyni zostały szczegółowo udokumentowane i przekazane do Archiwum Oddziału Telewizji Polskiej w Rzeszowie. Powstał w ten sposób niepowtarzalny zbiór zapisów, utrwalający obraz dawnej, odchodzącej wsi.
Za swoją działalność na rzecz folkloru red. Jerzy Dynia otrzymał dwukrotnie nagrodę im. Franciszka Kotuli, (1990, 2001), za całokształt działalności w 1999 r. nagrodę Marszałka Województwa Podkarpackiego, a w roku 2001 nagrodę ALIANZ za działalność na rzecz kultury w dziale MEDIA. Jerzy Dynia jest członkiem grupy ekspertów Polskiej Sekcji C.I.O.F.F. Z jej ramienia uczestniczy w pracach rad artystycznych odbywających się w Polsce międzynarodowych festiwali folklorystycznych.
/red.K.M./
Laureaci Nagrody 2005
- Czesława Kaczyńska
- Jan Kuczyński
- Włodzimierz Naumiuk
- Józefa Sordyl i Zofia Sordyl
- Marian Styrczula-Maśniak
- Rozalia i Józef Szypuła
- Paweł Winiarski
- Stefan Wrona
- Marian Karczmarczyk
- Kapela Ludowa „Dobrzeliniacy” z Żychlina
- Stanisław Pietras z Kapelą „Huc mi ta huc”
- Kapela Stanisława Skiby z Rzeczycy
- Zespół Regionalny „Goliniacy” z Goliny
- Zespół Folklorystyczny „Jutrzenka” z Dołhobrodów
- Zespół Folklorystyczny „Wielkopolanie”
- Zygmunt Ciesielski
- Jerzy Dynia
- Orkiestra Św. Mikołaja z Lublina