Zespół powstał w 1954 r. przy Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego ,,Pilsko” w Żywcu. Obecnie patronat nad zespołem sprawuje Fundacja ,,Cepelia” Polska Sztuka Ludowa i Rękodzieło. Kierownikiem artystycznym zespołu był Tadeusz Maślanka, instruktorami - Maria Zuziak i Barbara Bohun. Zespół prezentuje bogaty repertuar pieśni i tańców swojego regionu, starając się zachować melodie, tańce, pieśni oraz sceny obrzędowe górali i mieszczan żywieckich. Zespół opracował kilka widowisk, m.in. ,,Tańce, muzyka i pieśni górali Beskidu Żywieckiego”, ,,Jasełka góralskie”, „Bal mieszczan żywieckich”. Oprócz programów z własnego regionu Zespół przygotował kilka widowisk z innych regionów jak np.: ,,Tańce, muzyka i śpiew Krakowiaków Zachodnich”, ,,Suita łowicka”.

W ciągu ponad 40-letniej działalności zespół zyskał dużą popularność. Występował w ponad 20-tu krajach europejskich oraz w USA, dając tam liczne występy. Uczestnicząc w festiwalach folklorystycznych i w nagraniach dla telewizji (Belgia, Niemcy, Finlandia, Turcja, Francja, Austria, Hiszpania). Na festiwalu we Włoszech w 1962 r. zdobył I miejsce. Zespół znany był także z krajowych przeglądów i festiwali folklorystycznych o zasięgach ogólnopolskich i międzynarodowych. Czterokrotnie brał udział w Międzynarodowych Festiwalach Folklorystycznych Ziem Górskich w Zakopanem (1968-1985) zdobywając dwukrotnie I i dwukrotnie II miejsce. W 1978 zdobył „Srebrną Basztę” (II miejsce) na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Został wyróżniony za kompozycję, wysoką wartość artystyczną i wykonanie na III Międzynarodowym Spotkaniu Folklorystycznym CIOFF w Żywcu w 1992 r. Występował w wielu innych miastach w Polsce, m.in. w Poznaniu, Bytomiu, Katowicach, Krakowie, Warszawie. „Pilsko” wystąpiło w kilku filmach: w pełnometrażowym pt. „Za rok za dzień, za chwilę” i w oświatowych: ,,Krakowiaczek ci ja”, ,,Stary rok w Żywcu”, „Zima w Korbielowie”, ,,Jasełka góralskie”. Posiada też nagrania video na płytach w cyklu „Od Tatr do Bałtyku” i nagrania własnych programów na taśmach magnetofonowych VIFON. Zespół otrzymał wiele nagród, medali, dyplomów, wyróżnień, a ponadto został uhonorowany: „Złotą Odznaką za zasługi dla Ziemi Krakowskiej”, „Medalem za zasługi dla miasta Żywca”, „Medalem Łączności Polonii z Macierzą”, „Nagrodą Młodych im. S. Wyspiańskiego”.

Marian Pokropek

http://www.youtube.com/watch?v=k8SKIBZKeiU