Opolski Oddział STL został założony w 1973 roku. Do jego zorganizowania w dużym stopniu przyczynił się znany działacz i twórca ludowy Jerzy Lipka (laureat nagrody im. Oskara Kolberga w 1989 roku). Powstanie oddziału STL było szczególnie ważne dla Opolszczyzny, województwa uprzemysłowionego, a po 1945 roku skupiającego różne grupy etniczne i kulturowe. Stowarzyszenie potrafiło zgromadzić najwybitniejszych twórców, którzy pamiętali i chcieli kontynuować kulturowe tradycje Ziemi Opolskiej oraz tradycje przyniesione przez osadników powojennych z innych regionów kraju.
Dzięki różnorodnym przedsięwzięciom twórców i animatorów kultury ludowej, działających w Opolskim Oddziale STL, zachowane zostały regionalne zwyczaje i obrzędy (np. topienie „Marzanny”), tradycyjne wzornictwo w dziedzinie plastyki obrzędowej (wykonywanie słynnych kroszonek opolskich, przenoszenie wzorów z kroszonek na porcelanę) oraz kultywowanie gawędziarstwa i pisarstwa ludowego. Na terenie województwa każdego roku organizowane są konkursy kroszonkarskie, przeglądy twórczości członków Oddziału STL, wystawy, targi i kiermasze sztuki ludowej. Dzieła współczesnych twórców ludowych Oddziału Opolskiego znajdują się w wielu muzeach krajowych i zagranicznych oraz w kolekcjach prywatnych.
Oddział współpracuje z wieloma wybitnymi naukowcami i działaczami kultury. Nie należy do organizacji dotowanych, a w ramach własnych środków utworzył fundusz pomocy koleżeńskiej dla członków STL.

Barbara Zagórna-Tężycka