Urodził się w 1918 r. w Krakowie. Maturę zdał w 1937 r., studia rozpoczął na Wydziale Fizyki i Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Musiał je jednak przerwać z przyczyn materialnych. W tym czasie pracował na zleceniach w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. Tu zaciekawiła go praca etnografów tak dalece, że po zakończeniu wojny zgłosił się do tegoż Muzeum. Od 1 marca 1946 r. zaczął równocześnie pracować i studiować etnografię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Kłopoty lokalowe Muzeum i niestabilna sytuacja materialna spowodowały, że musiał na rok (1947) przerwać pracę, ale wrócił tu i pozostał do emerytury w 1985 r. Na emeryturze  przez pięć lat pracował nadal na pół etatu. W 1952 r. uzyskał dyplom magistra etnografii i został kierownikiem Działu Kultury Materialnej. W 1948 roku odkrył ścienne malarstwo zalipiańskie, zorganizował pierwszy konkurs na „malowaną chatę” przyczyniając się do rozwoju sztuki ludowej w Zalipiu i we wsiach okolicznych. Prowadził wiele badań terenowych na obszarze dawnego województwa krakowskiego, w regionach górskich, Pogórza, Jury Krakowsko-Częstochowskiej i nadwiślańskich terenów regionu krakowskiego. Z poświęceniem wyszukiwał i zwoził zabytki kultury ludowej, tworzył cenne kolekcje ilustrujące kompleksowo wnętrza mieszkalne, przemysł ludowy, rękodzieło. Szczególnie interesował się strojami niezwykle bogatymi i zróżnicowanymi na badanym obszarze. Wykonał około dwa tysiące rysunków i szkiców, przeprowadził setki wywiadów tworząc istotne źródła etnograficzne. Wyniki badań tylko częściowo publikował. Już w 1948 r. ukazał się jego artykuł o wyszywanych pantoflach góralskich „Materiały do stroju męskiego Górali Ochotnickich” (1952), w 1954 r. praca o rezultatach badań w Muzeum Etnograficznym w powiecie olkuskim, w 1970 r. napisał rozdział o stroju ludowym w monografii powiatu myślenickiego. Od 1950 r. opracowywał scenariusze wystaw stałych i czasowych nie tylko w swoim Muzeum, ale również dla placówek w Poroninie, Nowym i Starym Sączu, Tarnowie, Warszawie. Był cenionym konsultantem w sprawach strojów ludowych, obrzędów i zwyczajów zespołów folklorystycznych, reżyserów i scenografów filmowych (np. dla „Wesela” A. Wajdy). Prowadził wykłady i szkolenia dotyczące kultury ludowej południowej Polski, m.in. w Studium Podyplomowym Muzealnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Studium Folklorystycznym w Nowym Sączu. Brał udział w jury wielu konkursów sztuki ludowej i festiwali folklorystycznych (np. w Krakowie, Kazimierzu Dolnym, Płocku, Rzeszowie, Zakopanem). Chętnie służył swoją wiedzą każdemu, kto potrzebował pomocy etnografa przy organizowaniu spektakli plenerowych, projektowaniu strojów itp. Zdzisław Szewczyk należy do tych etnografów-muzeologów, którzy cały swój czas poświęcają bieżącej służbie mającej na celu ochronę dziedzictwa kultury narodowej i popularyzacji wiedzy o jego wartości.

Był honorowym członkiem CIOFF.

Zdzisław Szewczyk zmarł w 2004 r. w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim.

Aleksander Błachowski