Urodziła się w 1909 r. w Warszawie. Po maturze studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim oraz grę na skrzypcach w Konserwatorium. W 1929 r. przeniosła się na muzykologię Uniwersytetu Poznańskiego i od 1930 r. do wybuchu wojny uczestniczyła w badaniach terenowych organizowanych w Wielkopolsce oraz samodzielnie poszukiwała muzyków ludowych na Mazowszu w okolicach Garwolina, Tomaszowa Mazowieckiego, Rawy Mazowieckiej, Nowego Miasta nad Pilicą i Skierniewic. W 1934 r. wspólnie z Marianem Sobieskim prowadziła monograficzne badania nad dudami wielkopolskimi (tutaj zwanymi kozłami), które rok później opracowała w formie pracy magisterskiej z muzykologii. Praca ta została wydana pod nazwiskiem „Pietruszyńska” w 1936 r. pt. ,,Dudy wielkopolskie”. Jadwiga Sobieska poświęciła się wyłącznie muzyce ludowej. Zainteresowania małżonki podzielił też całkowicie Marian Sobieski po 1945 r. Oboje kontynuowali rozpoczęte w końcu lat 20. przez prof. Lucjana Kamieńskiego nagrania muzyki ludowej na wałki fonograficzne, skupiali się na problemach transkrypcji nutowej, na związkach melodyki instrumentalnej z wokalną, na manierach wykonawczych oraz zjawiskach wielogłosowości występujących w śpiewie górali polskich, podczas gdy w pozostałych regionach kraju do tradycji ludowej należy wyłącznie unisono. Szerzej opracowali problem tempo rubato, również analizowali kompozycje Chopina odnośnie cytatów ludowych (2 artykuły w latach 1959-1960). Już przed wojną w Poznaniu powstała idea stworzenia dokumentacji fonograficznej pieśni i muzyki dopóki żyją autentyczni ludowi wykonawcy. Sobiescy od 1947 r. przekonywali władze o potrzebie szybkiej i szerokiej akcji nagrań. W 1949 r. zorganizowali w Warszawie wielki Festiwal Muzyki Ludowej, poprzedzony regionalnymi eliminacjami. Stał się on świętem polskiego folkloru i równocześnie dostarczył nieodpartych argumentów na rzecz zorganizowania Akcji Gromadzenia Folkloru Muzycznego. Sobiescy opracowali wskazówki metodyczne i konsultowali pracę 302 osób zorganizowanych w ekipach wojewódzkich. W ciągu pięciu lat (1950-1954) wykonano ok. 46 tysięcy nagrań, które są niezwykle cenną źródłową dokumentacją.

Obok badań i tworzenia archiwum etnomuzykologicznego w Instytucie Sztuki PAN Jadwiga Sobieska szczególną uwagę poświęcała aktualnemu ruchowi folklorystycznemu. Dostrzegała wszelkiego rodzaju zagrożenia (np. zastępowanie skrzypiec lub nawet całej kapeli harmonią lub wręcz akordeonem), zwłaszcza zanikanie i wulgaryzację stylu wykonawczego „groczy” ludowych. Starała się uzmysłowić kierownikom życia kulturalnego, instruktorom zespołów i członkom kapel współczesnych, istotne wartości tradycji ludowego muzykowania i jego narodowy charakter. Napisała na te tematy wiele artykułów w ,,Poradniku Muzycznym” i w „Ruchu Muzycznym” w latach 1947-1958. W latach 1959-1962 wydała „Materiały do nauki o polskim folklorze muzycznym” przeznaczone dla nauczycieli szkół i ognisk muzycznych, ale także dla działaczy amatorskiego ruchu artystycznego. Podręcznikowy charakter ma też książka ,,Polski folklor muzyczny” (1981) przygotowana przy współpracy z Janem Stęszewskim.

Sobiescy pracowali nad typologią i systematyką pieśni ludowych, dostrzegali potrzebę uwzględniania antropologicznych zależności w badaniach muzyki, zwyczajów i obrzędów w całej duchowej kulturze ludu. Sama Jadwiga Sobieska poświęciła najwięcej uwagi pieśniom i muzyce Wielkopolski. Od 1934 r. opublikowała kilkanaście artykułów naukowych oraz pięć książek: „Szlakiem kozła lubuskiego” (wspólnie z mężem 1954), „Piosenki z Wielkopolski” (1955), „Piosenki z Ziemi Lubuskiej” (1956), „Wielkopolskie śpiewki ludowe” (1957), „Ze studiów nad folklorem muzycznym Wielkopolski” (dzieło fundamentalne - 1972). Nie unikała też wypowiedzi na temat folkloru innych regionów np. „Folklor muzyczny w Rzeszowskiem i Lubelskiem” (1951), „Diafonia w Pieninach” (1952), „Folklor muzyczny w granicach województwa łódzkiego” (1970), „Posłowie” do publikacji Franciszka Kotuli „Muzykanci” (1979) i inne. Jadwiga Sobieska nie odmawiała też uczestniczenia w komisjach ocen i ciałach doradczych festiwali folklorystycznych (Płock, Kazimierz Dolny, Poznań).

Po przejściu na emeryturę w 1969 r. nie przerwała działalności o charakterze naukowym (świadczą o tym publikacje) i społecznym. Brała udział w badaniach (np. w Rawskiem), w jury festiwali, pisała artykuły mające na celu kształtowanie świadomości, że folklor to wielki kapitał kultury narodowej. W latach 80-tych współpracowała z Janem Bzdęgą nad wydawnictwami poświęconymi folklorowi Biskupizny. Jadwiga i Marian Sobiescy byli uczniami profesorów Kamieńskiego i Chylińskiego. W dużym stopniu realizując ich testament, dokonali wiekopomnego dzieła. Stworzyli Archiwum Fonograficzne w Instytucie Sztuki PAN, opracowali w dużym stopniu ludowe instrumentarium muzyczne oraz wzorcowe typologie pieśni, napisali kilka prac o wartości monograficznej, ukazali muzykę ludową w jej oryginalnym wykonawstwie i brzmieniu jako wartość samoistną w kulturze narodu.

Jadwiga Sobieska zmarła w Warszawie w 1995 roku.

(W oparciu o mat. P. Dahliga)

Aleksander Błachowski