ODiIE PTL jest instytucją społeczną powołaną z inicjatywy prof. Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej przez PTL w 1968 roku. Siedzibą ODiIE jest Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego. W latach 1972-2011 pracami ośrodka kierowała prof. Bronisława Kopczyńska-Jaworska, a jej następczynią została dr Inga Kuźma, adiunkt IEiAK UŁ. Celem działania ośrodka jest dokumentacja ruchu naukowego oraz działań społecznych w dziedzinie etnografii i folkloru polskiego. ODiIE prowadzi prace rejestrujące dorobek polskiego piśmiennictwa etnograficznego.

Znaczącym osiągnięciem ODiIE było stworzenie bazy etnograficznej, umożliwiającej udzielanie informacji etnografom i organizatorom prac kulturalno-oświatowych. Realizując te założenia, w początkowym okresie działalności utworzono rejestry powojennych prac magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych z zakresu etnografii, polskich muzeów posiadających zbiory etnograficzne, etnograficznych instytucji krajowych i zagranicznych, osób pracujących na polu etnografii oraz twórców ludowych i amatorskich zespołów folklorystycznych.

Ośrodek przygotował do druku i opublikował bibliografie etnografii polskiej z lat 1961-1990, bibliografie retrospektywne za lata 1926-1939 oraz bibliografię zawartości czasopism „Lud” (za lata 1895-1985) i „Literatura Ludowa” (1957-1980). Opracowywał również wybory selektywne dla czasopisma „Demos” (do 2002 roku) i dla Internationale Volkskundliche Bibliographie (do 2009 roku). Nadal przygotowuje je dla International Bibliography of Social Science/Anthropology, wydawanej z inicjatywy UNESCO.

W 1994 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki zleciło ośrodkowi zorganizowanie bazy danych na temat twórczości ludowej, rękodzieła i rzemiosła. Celem bazy miało być udostępnienie informacji dla projektowanych przedsięwzięć popularyzujących kulturę ludową, dla pogłębionych badań etnograficznych i planowania środków na zachowanie i ochronę ludowej twórczości. Baza danych obejmuje takie dziedziny sztuki jak: tkactwo, koronkarstwo, hafciarstwo, garncarstwo, plecionkarstwo, kowalstwo, snycerstwo, zabawkarstwo, zdobnictwo bibułowe, wycinankarstwo, pająki, plastykę obrzędową, budowę ludowych instrumentów muzycznych oraz rzeźbiarstwo i malarstwo. Celem bazy jest również zgromadzenie pełnych danych o twórcach, w tym danych osobowych. Bliższe informacje na jej temat można uzyskać z książki pt. „Piękno użyteczne czy piękno ginące” wydanej przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze i opracowanej przez Bronisławę Kopczyńską-Jaworską i Marię Niewiadomską-Rudnicką. Od 1989 roku baza bibliograficzna gromadzona jest na nośnikach elektronicznych wg programu UNESCO Pakiet Mikro CDS/ISIS. W 2003 roku ośrodek podjął prace zmierzające do udostępnienia bibliografii w Internecie.
/red.K.M./

http://www.ptl.info.pl/?page_id=41