Władysław Walczak-Baniecki
Year:
1977
Category:
Category I. Plastic arts, ornamentation, handicraft and folk crafts, music and dance folklore
Field of activity:
Painter
Region:
Małopolskie, powiat tatrzański, Podhale, Zakopane
Urodził się 20 IV 1934 r. w Kościelisku, mieszkał w Zakopanem. Pochodził z rodu góralskiego o tradycjach rolniczo-pasterskich i rzemieślniczych. Po ukończeniu szkoły i odbyciu służby wojskowej powrócił na Podhale i tu rozpoczął pracę zarobkową w różnych zawodach. Około 1960 r. pod wpływem swego krewniaka zaczął rysować i malować na papierze. Wkrótce opanował też technikę malowania na szkle. Obrazy te wzbudziły zainteresowanie Cepelii, dzięki czemu już w 1964 r. W. Walczak został stałym jej współpracownikiem. Od tego czasu mając zapewniony zbyt mógł niemal całkowicie poświęcić się twórczości malarskiej. W. Walczak-Baniecki stał się malarzem niezwykle oryginalnym. Tworzył serie obrazów o zmieniających się tłach: od brązów, żółci, złota, czerwieni do fioletu i ciemnoniebieskich lub zielonych tonacji. Do malowania tła zastosował metodę rozpylania farby uzyskując bardzo delikatne płaszczyzny kolorystyczne. W ikonografii nawiązując do tradycyjnego malarstwa podhalańskiego wnosił też wiele własnych przedstawień i motywów zdobniczych.
Potwierdzeniem jego uzdolnień artystycznych było przyznanie I nagrody na konkursie malarstwa na szkle zorganizowanym przez Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem w 1968 r. Dla W. Walczaka był to pierwszy konkurs w jakim brał udział i w którym odniósł duży sukces. Potwierdził swoje umiejętności twórcze w konkursie ogólnopolskim „Polska szopka ludowa” Warszawa 1971 r., gdzie zdobył II nagrodę przedstawiając obrazy o tematyce Bożonarodzeniowej w zupełnie nowej ikonografii i śmiałej kolorystyce. W następnych konkursach, w jakich bierze udział, każdorazowo zdobywa jedno z czołowych miejsc. Z ważniejszych wymienić należy: „Współczesne malarstwo na szkle” Rabka 1973 r. ,,I Konkurs współczesnego malarstwa na szkle Karpat Polskich” Rabka 1976, „Dziecko w sztuce ludowej” Toruń 1976, „Kobieta w sztuce ludowej” Rabka 1968, ,,Rolnik i jego praca w sztuce ludowej” Kraków 1978, „Wisła w sztuce ludowej” Toruń 1982 i in. Oprócz wystaw pokonkursowych obrazy W. Walczaka wielokrotnie były prezentowane na wystawach okolicznościowych, z których najważniejszą wydaje się być przeglądowa wystawa w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem w 1979 r., ,,Podtatrzańskie malarstwo na szkle z okresu 1948-1978”. Ponadto brał udział w wystawach w Warszawie, Krakowie, Szczecinie, Słupsku, Wrocławiu i in. (m.in. podczas ,,II Triennale Plastyki Nieprofesjonalnej”). Obrazy W. Walczaka od 1971 r. pokazywano na wystawach sztuki ludowej za granicą: NRD, Szwecja, RFN, USA, Kanada, Holandia i in. W wystawie holenderskiej w 1975 r. uczestniczył osobiście prezentując technikę malowania na szkle. Twórca miał kilka wystaw indywidualnych. Pierwszą zorganizowało Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem w 1968 r., następne organizowane przez Muzea, Związek Podhalan i Tatrzańskie Towarzystwo Kulturalne, odbywały się w Zakopanem i innych miejscowościach Podhala z okazji corocznych imprez folklorystycznych jak np. „Jesień Tatrzańska” (od 1969 r.). Wystawę indywidualną poza Podhalem zorganizowało STL i Muzeum Okręgowe w Lublinie w 1977 r. Był członkiem Zakopiańskiego Oddziału STL i Związku Podhalan. Współpracował z Tatrzańskim Towarzystwem Kulturalnym i Muzeami. Prace W. Walczaka posiadają liczne muzea: Zakopane, Nowy Targ, Rabka, Nowy Sącz, Kraków, Warszawa, Toruń i in. oraz kolekcje zagraniczne. Twórca uczestniczył w wielu kiermaszach sztuki ludowej na Podhalu oraz w Krakowie, Kazimierzu Dolnym, Warszawie, Płocku.
Władysław Walczak-Baniecki zmarł w Zakopanem w 2011 roku.
Marian Pokropek
Laureaci Nagrody 1977
- prof. Józef Burszta
- Jan Bzdęga
- Józefa Chaładaj
- Zygmunt Grabarski
- Stanisław Klejnas
- Edward Kołacz
- Scholastyka Krupowicz
- Adam Kuchta
- dr Zofia Kwaśnicowa
- Jan Lubomirski
- Stanisław Seweryński
- ks. dr Bernard Sychta
- Jan Tacina
- prof. Wanda Telakowska
- Anna Uliczka
- Władysław Walczak-Baniecki
- Zespół Regionalny im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy i jego kierowniczka Aniela Krupczyńska
- Zespół im. Józefa Bema z Budapesztu
- Zespół „Krakus” z Genk (Belgia)
- Zespół „Podhale” z Montrealu (Kanada)
- Zespół „Rzeszowiacy” z Chicago (USA)
- Zespół „Warszawa” z Dijon (Francja)