dr Barbara Kołodziejska
Year:
2006
Category:
Category V. Scientific research, documentation and animation, popularization of folk culture
Field of activity:
Scientific activity, popularization, promoting
Region:
Lubuskie, Zielona Góra
Barbara Kołodziejska wieloletnią działalnością badawczą, naukową oraz społeczną związana była z regionem Wielkopolskim i Ziemią Lubuską. Po ukończeniu studiów etnograficznych na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza (1955) rozpoczęła pracę naukową w Pracowni Etnograficznej Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. W 1958 roku podjęła pracę w Muzeum Okręgowym w Zielonej Górze. Inicjowała i realizowała badania etnograficzne nad kulturą ludową obszaru Ziemi Lubuskiej, ze szczególnym uwzględnieniem procesu przemian dokonujących się w okresie powojennym, na obszarze kulturowo zróżnicowanym, zasiedlonym przez osadników z Bukowiny Rumuńskiej, Tarnopolskiego, Wileńszczyzny, Podkarpacia oraz przez ludność autochtoniczną. Efektem wieloletniej pracy badawczej i popularyzatorskiej było reaktywowanie działalności twórczej w kręgach przesiedleńców, wyrwanych ze swego rodzimego środowiska i skonfrontowanych z grupami obcymi, poprzez uświadomienie im wartości ich pracy artystycznej dla nowych miejsc osiedlenia (na terenie Ziem Zachodnich).
W roku 1971 Barbara Kołodziejska przedstawiła dysertację doktorską i uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie etnografii na Uniwersytecie w Poznaniu. Jej działalność badawcza zaowocowała zgromadzeniem bogatych materiałów terenowych i rozbudowaniem muzealnej kolekcji etnograficznej. Wynikiem konsekwentnie realizowanego przez B. Kołodziejską, programu badań naukowych i gromadzenia zabytków kultury ludowej z terenu województwa zielonogórskiego, było rozbudowanie struktury organizacyjnej Muzeum: powołanie Działu Etnograficznego (1960), przekształcenie go w Zielonogórski Park Etnograficzny, Oddział Muzeum (1976), następnie utworzenie samodzielnego Muzeum Etnograficznego w Zielonej Górze z siedzibą w Ochli (1982). B. Kołodziejska w latach 1982-1998 sprawowała funkcję dyrektora Muzeum Etnograficznego. Od 1992 r. była pracownikiem naukowym Wyższej Szkoły Pedagogicznej - Uniwersytetu Zielonogórskiego, promotorem prac z dziedziny kultury ludowej. W swoim dorobku posiada wiele publikacji naukowych (Rzemiosło garncarskie w Zielonogórskiem, Poznań-Wraszawa, 1973; Przemiany kultury ludowej w Zielonogórskiem, Zielona Góra, 1996; artykuły specjalistyczne w czasopiśmiennictwie muzealnym i naukowym „Zielonogórskie Zeszyty Muzealne”, „Rocznik Lubuski”, „Polska sztuka Ludowa”, „Acta Scansenologica”), szereg pozycji o charakterze popularyzującym zagadnienia dziedzictwa kulturowego regionu, ludowej twórczości artystycznej oraz wydawnictwa prezentujące dokonania Muzeum Etnograficznego – informatory i katalogi zbiorów i muzealnych wystaw.
Działalność w dziedzinie muzealnictwa, w zakresie ruchu folklorystycznego - zachowania, ochrony i popularyzacji dziedzictwa kulturowego Ziemi Lubuskiej, kontynuował po przejściu na emeryturę (1998). Współpracowała z regionalnymi instytucjami kultury (Muzeum Etnograficznym, przewodniczy Radzie Programowej Regionalnego Centrum Animacji Kultury w Zielonej Górze, pełniła funkcję wiceprezesa Lubuskiego Stowarzyszenia Promocji Kultury „Pro Arte”), sprawowała funkcję społecznego konsultanta ds. folkloru w województwie zielonogórskim, aktywnie wspierała działania na rzecz ochrony dziedzictwa Górali Czadeckich, zachowania folkloru Regionu Kozła i zachodniej Wielkopolski (konsultowała Regionalny Zespół Pieśni i Tańca im. Tomka Spychały z Dąbrówki Wielkp., Zespół Regionalny „Wesele Przyrostyńskie” z Przyprostyni koło Zbąszynia, Lubuski Zespół Pieśni i Tańca).
Jest członkiem Lubuskiego Towarzystwa Naukowego (od 1964), Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (1970), Stowarzyszenia Przyjaciół Wsi Ochla (2002). Od 1984 r. jest stałym członkiem Rady Artystycznej Międzynarodowych Festiwali Folkloru (CIOFF).
/red.K.M./
Laureaci Nagrody 2006
- Eugeniusz Brożek
- Zbigniew Jędrzejewski
- Antoni Kamiński
- Leokadia Kasiura
- Stanisław Kubiak
- Tadeusz Kubiak
- Władysław Szepelak
- Tadeusz Szostak-Berda
- Kapela Dudziarska „Manugi” z Bukówca Górnego
- Kapela Góralska „Torka” z Cieszyna
- Zespół Śpiewaczy z Jakówek
- Zespół Regionalny„Pałuki” z Kcyni
- Zespół Regionalny „Romanka” z Sopotni Małej
- Jan Gąsiorek
- dr Barbara Kołodziejska
- Krystyna Kwaśniewicz
- Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Stanisława Moniuszki w Zbąszyniu
- Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu