Helena Ochendowska urodziła się 24 VI 1910 r. w Rząśniku (d. pow. Pułtusk), woj. mazowieckim, tamże mieszkała. Pochodziła z rodziny chłopskiej w której zachowywane były żywe tradycje wytwórczości i sztuki ludowej. Jej matka była tkaczką i hafciarką, wykonawczynią strojów ludowych, na które w pierwszym ćwierćwieczu naszego stulecia było jeszcze dość duże zapotrzebowanie wśród kobiet na wsi. Taki strój nosiła także H. Ochendowska wzbogacając go w późniejszych latach o nowe elementy przez siebie wykonane.

Hafciarstwa nauczyła się od matki będąc młodą dziewczynką. W wieku 20 lat była już znaną hafciarką zaangażowaną do współpracy przez Wandę Modzelewską organizatorkę wytwórczości ludowej na terenie Kurpi – Puszczy Białej. Tuż przed II wojną światową współtworzyła Spółdzielnię Hafciarek zajmującą się organizacją produkcji nakładczej i zbytem wyrobów. Wówczas barwny haft kurpiowski ze stroju ludowego znalazł nowe zastosowanie w zdobnictwie obrusów i serwetek. H. Ochendowska w nowej twórczości hafciarskiej wykazała wiele pomysłowości i inwencji przyczyniając się do udanych adaptacji tradycyjnego haftu kurpiowskiego do tkanin dekoracyjnych. Hafciarka w 1949 r. brała udział w pierwszej wystawie pokonkursowej w Pułtusku zdobyła II nagrodę. Od tego czasu twórczyni była zapraszana na następne konkursy. W latach 1973 i 1979 na konkursach kurpiowskiej sztuki ludowej w Pułtusku zdobywała I nagrody. Jej prace wyróżniające się doskonałym wykonawstwem były chętnie eksponowane na wystawach regionalnych i ogólnopolskich, m.in. w Warszawie, 1959 r., w Płocku 1957, w Łodzi 1958 i kilkakrotnie w Pułtusku i Ostrołęce. Przez wiele lat współpracowała z CPLiA i reprezentowała Spółdzielnię „Twórczość Kurpiowska” w Pułtusku na Cepeliadach, targach sztuki ludowej i różnych imprezach folklorystycznych. Nagradzana licznymi dyplomami i medalami.

Helena Ochendowska zmarła w 2001 roku.

Marian Pokropek