Zespół Pieśni i Tańca "Trzciana" z Trzciany

Year:
1983

Category:
Category IV. Folk groups

Field of activity:
Music

Region:
Podkarpackie, powiat rzeszowski, Trzciana

Początki Zespołu Regionalnego ,,Trzciana” sięgają 1960 r. i są związane z działalnością Klubu Rolnika. Tradycje amatorskiej działalności artystycznej i folklorystycznej w tej wsi sięgają początków XX w. Przy wspomnianym Klubie Rolnika, jednego z pierwszych jaki powstał w ówczesnym woj. rzeszowskim, utworzony został zespół taneczny kierowany przez Franciszka Wojcieszka, instruktora WDK w Rzeszowie oraz kapela złożona z 4 utalentowanych muzykantów ludowych: Szymona Jonczyckiego, Władysława Stokłosę, Walentego Nyzio i Władysława Rodonia. Później do kapeli dołączył klarnecista Eugeniusz Kubicz.

Zespół prezentował tańce i melodie rzeszowskie, składanki wokalno-taneczne oraz  widowisko obrzędowe „Sobótki”. W 1969 r. opiekę nad Zespołem przejęło małżeństwo Maria i Józef Dziedzicowie. Zwiększyła się ilość osób w zespole i w kapeli oraz zmienił jej skład. Członkami zespołu były dzieci, młodzież i osoby starsze, wnoszące do zespołu stare, autentyczne pieśni, tańce i obrzędy znane im z przeszłości. Sięganie do tradycji zmobilizowało kierownictwo i członków zespołu do intensywnych poszukiwań starych tekstów i melodii, dawnych obrzędów i zwyczajów. Zgromadzone materiały wykorzystane zostały niebawem w widowiskach obrzędowych. W 1970 r. Zespół wystąpił ze „Swaszczynami” i zdobył I nagrodę w Powiatowym Festiwalu Widowisk Regionalnych w Rzeszowie. W 1971 r. za widowisko ,,Proszaki” otrzymał także I nagrodę w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie. Ten rok przyniósł też dalsze sukcesy. Na Powiatowym Festiwalu Widowisk Regionalnych w Głogowie otrzymał I miejsce za prezentację całego obrzędu weselnego. Kapela zespołu zyskała wyróżnienie na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, a Polskie Radio, rozgłośnia w Rzeszowie nagrała całość widowiska. Zespół trafił też do programu TV w Krakowie. Najbogatszym widowiskiem jakie prezentował Zespół było „Wesele z Trzciany”' złożone z 3 części: ,,Proszaki”, „Swaszczyny” i ,,Wesele”. Utwór został w 1975 r. wydany w formie książkowej przez Muzeum Okręgowe w Rzeszowie. „Wesele z Trzciany” opracowała Maria Dziedzic, która umiejętnie wzbogaciła akcje wesela i sam materiał folklorystyczny o dialogi napisane gwarą rzeszowską. Jan Dziedzic opracował pieśni i melodie. Zespół z Trzciany pod kierownictwem M.J. Dziedziców nie poprzestał na jednym programie. Ciągle wzbogaca występy o nowe widowiska obrzędowe: ,,Prządki”, „Andrzejki”, „Zwyczaje noworoczne”, ,,Zapust”, ,,Wieńcowiny”, „W karczmie”, uzupełniane o nowe teksty i melodie pozyskiwane na drodze ciągłych penetracji terenowych i poszukiwań archiwalnych i w literaturze.

Zespół z Trzciany z widowiskiem „Wesele z Trzciany” występował wielokrotnie w kraju i za granicą. „Wesele” w całości lub we fragmentach prezentowano do lat 90. ponad sto razy.

Zespół występował z tym programem m.in. na VI Ogólnopolskim Festiwalu Folklorystycznym w Płocku (1972), w Warszawie (1975), na Festiwalu Folklorystycznym w Krakowie (1976), na centralnych uroczystościach święta ludowego w Kaliszu (1976), wielokrotnie w Rzeszowie, a także za granicą, m.in. w Bułgarii (1976).

Nagrania Kapeli Zespołu z Trzciany znalazły się  na płycie ,,Kapele rzeszowskie”.

 

Marian Pokropek