Jarosław Rodak
Year:
2004
Category:
Category I. Plastic arts, ornamentation, handicraft and folk crafts, music and dance folklore
Field of activity:
Potter
Region:
Świętokrzyskie, powiat skarżyski, Rędocin
Jarosław Rodak (urodzony w 1947 roku) jest jednym z nielicznych kontynuatorów wieloletniej tradycji rzemieślniczej i artystycznej ośrodka garncarskiego w Rędocinie. Początkowo pracował jako tokarz precyzyjny. W 1974 roku ożenił się z Barbarą Mołdawą, wchodząc tym samym do jednej z najsłynniejszych rodzin garncarskich w Polsce. Dziadek Barbary, Andrzej Rokita był jednym z prekursorów garncarstwa rędocińskiego, a warsztat przejęła po nim córka Krystyna Mołdawa, jedna z najciekawszych twórczyń rzeźby w glinie.
Jarosława zafascynowało garncarstwo, zwłaszcza że wyuczony zawód dawał mu możliwość opanowania techniki toczenia naczyń ceramicznych na kole garncarskim. Początkowo wykonywał tradycyjne formy – dzbanki, garnki, misy, donice, słoje, dwojaki, konwie i buńki. Naczynia szkliwił, używając do tego typowych dla ośrodka rędocińskiego polew o odcieniach zielonych i brązowych. Zdobił je ornamentem rytym, motywami geometrycznymi. Opanowawszy warsztat garncarski od strony technicznej, a także techniki wypału, usamodzielnił się i wybudował własny warsztat i piec. Na wiele lat związał się z iłżeckim „Chałupnikiem”, rozszerzając swój asortyment o wyroby odpowiadające jego potrzebom. Wykonywał wazony, flakony, komplety do kawy, popielniczki, miniatury naczyń tradycyjnych. Zaczął także zdobić naczynia ornamentem naklejanym.
Artysta prezentował swoje wyroby na kiermaszach w Kazimierzu, Iłży i w Szydłowcu. W 1982 roku został członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Uczestniczył w wielu konkursach – początkowo tych o zasięgu lokalnym, organizowanych przez „Chałupnika” i Muzeum Wsi Radomskiej.
Najwięcej nagród i ogólnopolskie sukcesy przyniósł mu jednak odkryty nieco później talent rzeźbiarski. W swoich ceramicznych figurach podejmuje różnorodną tematykę. Jego indywidualny styl i talent uwidaczniają się szczególnie w rzeźbach sakralnych. Twórca sięga do znanych wzorów ikonograficznych, tworząc szopki, figury świętych i ulubione przez niego przedstawienia Chrystusa. Wszystkie postacie są polewane, utrzymane w tonacjach brązów i zieleni. Za swoje prace o charakterze religijnym był wielokrotnie nagradzany w konkursach organizowanych przez Stowarzyszenie PAX. Uznaniem cieszą się także wykonywane przez niego drobne formy: ptaszki, skarbonki, zwierzątka. Wiele z nich znalazło swoje miejsce w Muzeum Zabawkarstwa w Kielcach.
Jarosław Rodak jest rzeźbiarzem wszechstronnym – chętnie uwiecznia w glinie mieszkańców wsi i ich zajęcia, ale tworzy także wyobrażenia wybitnych Polaków oraz postaci historycznych. Regularnie uczestniczy w konkursach organizowanych przez „Cepelię”, z reguły zdobywając nagrody i wyróżnienia. Chętnie bierze udział w imprezach folklorystycznych i targach. Od wielu lat uczestniczy w „Tygodniu Kultury Beskidzkiej” w Wiśle i Targach Sztuki Ludowej w Krakowie. Co roku można go także spotkać na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą. Aktywnie współpracuje również ze środowiskiem lokalnym, a za swoje zaangażowanie w działalność kulturalną wielokrotnie otrzymywał podziękowania od Burmistrza Miasta Szydłowca i Dyrekcji Muzeum Wsi Radomskiej.
Prace Jarosława Rodaka znalazły się w kolekcjach wielu muzeów – w Warszawie, Toruniu, Lublinie, Kielcach, Płocku, Krakowie, a także w prywatnych kolekcjach zagranicznych.
Justyna Górska
Laureaci Nagrody 2004
- Aleksander Bobowski
- Stanisław Fijałkowski
- Magdalena Gruszka
- Andrzej Haniaczyk
- Janina Jarosz-Walczakowa
- Tadeusz Kacalak
- Władysław Koczot
- Marian Kubicki
- Julianna Pawlak
- Józef Pitoń
- Jarosław Rodak
- Marianna Rzepka
- Kapela „Wałasi” z Istebnej
- Zespól Folklorystyczny „Zakukała kukułecka” z Gałek Rusinowskich
- Zespół Folklorystyczny „Zamszanki” z Zamchu
- Zespół Pieśni i Tańca Uniwersytetu Jagiellońskiego "Słowianki" z Krakowa
- dr Jan Górak
- dr Jarosław Lisakowski
- Krystyna Wodzowa
- Radiowe Centrum Kultury Ludowej, Polskie Radio SA
- Sekcja Polska – Międzynarodowych Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej
- Stowarzyszenie Klub Kawalerów w Szymborzu, Kujawy