Stanisław Naróg
Year:
1992
Category:
Category I. Plastic arts, ornamentation, handicraft and folk crafts, music and dance folklore
Field of activity:
Art
Region:
Podkarpackie, powiat łańcucki, Rzeszowskie, Żołynia
Stanisław Naróg urodził się 8 VII 1922 r. w Brzózie Stadnickiej, zamieszkały w Żołyni, woj. podkarpackim. Z zawodu był rolnikiem. Od 1945 r. dodatkowo zajmował się wyrobem zabawek drewnianych, początkowo okazjonalnie i na rynek miejscowy, później, po nawiązaniu współpracy ze Spółdzielnią „Milenium” w Krakowie, dla odbiorcy miejskiego. Wykonywania zabawek nauczył się sam podpatrując doświadczonych rzemieślników w Brzózie Stadnickiej, w rodzinnej wsi, która już w okresie międzywojennym słynęła jako największy ośrodek produkcji drewnianych zabawek w Rzeszowszczyźnie.
Wykonywał zabawki tradycyjne: koniki z bryczkami, koniki z jeźdźcami, taczki, kołyski dla lalek, motyle i kaczki z ruchomymi skrzydłami, karuzele itp. Wytwarzał zabawki, których wzory zaczerpnął w innych warsztatach zabawkarskich, w muzeach i książkach: tracze, kowale, chłop z niedźwiedziem, kółka-grzechotki, gęsi dziobiące ziarno itp. S. Naróg wprowadzał do zabawek wiele własnych pomysłów, ulepszeń, a przede wszystkim indywidualne zdobnictwo, co zadecydowało, że jego wyroby cieszyły się dużym powodzeniem i dobrą oceną. Znalazły uznanie także w opinii muzeologów, organizatorów konkursów sztuki ludowej. I tak, na ogólnopolskim konkursie „Twórczość ludowa dla dziecka” Toruń 1976 otrzymał I nagrodę, został również laureatem I nagrody w konkursie krakowskim „Współczesna zabawka ludowa”. Często zapraszany był na różne imprezy folklorystyczne połączone z kiermaszami sztuki ludowej, na których miał zawsze duży popyt na swoje zabawki: Płock, Kazimierz Dolny, Kraków, Rzeszów i in.
Zabawki S. Naroga znajdują się w zbiorach kilku muzeów krajowych (Rzeszów, Toruń, Warszawa, Kraków, Rabka i in.) oraz w Muzeum Zabawek w Niemczech. O twórczości S. Naroga często pisano w prasie, były nagrania radiowe i telewizyjne. Otrzymał dwie ogólnopolskie nagrody: w 1987 r. nagrodę im. Jana Pocka, a w 1992 r. nagrodę im. O. Kolberga.
Stanisław Naróg zmarł w 1998 roku.
/red.M.K./Marian Pokropek/
Laureaci Nagrody 1992
- Marian Adamski
- Anna Hulka i Józef Hulka
- Zofia Murawska
- Stanisław Naróg
- Edward i Bolesław Piechowscy
- Tadeusz Połetek
- Apolonia Nowak
- Marian Bujak
- Tadeusz Czwordon
- Kapela z Bud Łańcuckich
- Kapela z Krzemienia k/Janowa Lubelskiego
- Zespół Śpiewaczy z Niedrzwicy Kościelnej
- Zespół Pieśni i Tańca „Pieniny” z Krościenka
- Stanisław Chmielowski
- Mirosław Nalaskowski
- Aleksander Spyra
- Stanisław Zahradnik
- Janina Kalicińska