Wojewódzki Ośrodek Kultury Bielsko-Biała
Year:
1999
Category:
Category VI. Honorable mention to institutions and nongovernmental organizations deserved in the field of safeguarding and popularization of folk culture
Field of activity:
Scientific activity, popularization, promoting
Region:
Śląskie, Żywiecczyzna, Bielsko-Biała
Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej jest instytucją podlegającą władzom samorządowym województwa śląskiego i działającą głównie w południowej części województwa, w regionach Beskidu Śląskiego i Żywieckiego. Działalność ośrodka ukierunkowana jest na zachowanie, dokumentację i popularyzację folkloru i sztuki ludowej poprzez programy edukacyjne, imprezy i wystawy o charakterze konkursowym, a zwłaszcza utrzymywany na co dzień kontakt z twórcami ludowymi i zespołami obrzędowymi.
W Beskidzie Śląskim i Żywieckim oraz na przyległych terenach kultura ludowa ma bogate i różnorodne tradycje z pietyzmem kultywowane. Doroczne zwyczaje i obrzędy, pieśni i tańce Podbeskidzia, a zwłaszcza folklor górali podtrzymują liczne zespoły regionalne, wśród których są również grupy dziecięce. Ośrodek propaguje dorobek ludowej sztuki zdobniczej i rękodzielniczej w regionie – koniakowskie koronki, haft (krzyżykowy na Śląsku Cieszyńskim, na tiulu w Beskidzie Śląskim oraz Żywieckim), zabawkarstwo ludowe (z ośrodków na Żywiecczyźnie), zdobnictwo bibułkowe, rzeźbę, malarstwo na szkle, wykonywanie szopek, gwiazd kolędniczych i masek dla przebierańców oraz budowanie instrumentów ludowych.
Podtrzymaniu ludowych tradycji służą festiwale folklorystyczne, przeglądy i konkursy oraz działania o charakterze badawczym, edukacyjnym, dokumentacyjnym i promocyjnymi: Przegląd Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych „Żywieckie Gody” w Żywcu i Milówce, Konkurs na Palmy Wielkanocne w Gilowicach, Wojewódzki Przegląd Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych w Wiśle, Wojewódzki Przegląd Wiejskich Zespołów Artystycznych w Brennej, Tydzień Kultury Beskidzkiej a w jego ramachFestiwal Folkloru Górali Polskich i Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne oraz Posiady Gawędziarskie i Konkurs Gry na Unikatowych Instrumentach Muzycznych w Wieprzu. Imprezom tym zazwyczaj towarzyszą konsultacje dla zespołów prowadzone przez specjalistów, systematycznie organizowane szkolenia i warsztaty dla instruktorów tańca ludowego oraz konsultacje indywidualne.
Regionalny Ośrodek Kultury od 1993 roku realizuje także program edukacji folklorystycznej. Lekcje obejmują kilka dziedzin sztuki i folkloru (zabawkarstwo, zdobnictwo bibułkowe, plastyka obrzędowa, malarstwo na szkle, koronkarstwo, rzeźba, taniec, gra na instrumentach ludowych). Zajęcia praktyczne i prezentacje prowadzą znani artyści ludowi oraz instruktorzy zespołów regionalnych. Programem tym objęto uczniów, instruktorów i nauczycieli.
Do promocji sztuki ludowej i folkloru Beskidu Śląskiego i Żywieckiego przyczynia się również działalność wydawnicza Regionalnego Ośrodka Kultury: katalogi, monografie i foldery prezentujące twórców ludowych, zespoły regionalne, imprezy folklorystyczne oraz poszczególne dziedziny sztuki ludowej, opracowania specjalistyczne i popularnonaukowe, filmy wideo i liczne nagrania muzyki ludowej.
/red.K.M./
Laureaci Nagrody 1999
- Stanisław Balik
- Bazyl Kuna
- Krystyna Fabisiak
- Stanisława Kałuziak i Stanisław Kałuziak
- Edwarda Kowalczyk
- Jan Kuruc
- Emilia Leśniak
- Wanda Łomnicka-Dulak
- Krystyna Mołdawa
- Stanisław Stępniak
- Kazimiera Wiśniewska
- Kapela Braci Metów z Gliny
- Regionalny Zespół „Dolina Popradu” w Piwnicznej
- Zespół Regionalny „Łopuśnianie”
- Zespół Śpiewaczy „Ostrowianki” z Ostrówka
- prof. Ludwik Bielawski
- Janina Glanowska
- Fundacja „Cepelia” – Polska Sztuka i Rękodzieło
- Wojewódzki Ośrodek Kultury Bielsko-Biała
- Wojewódzki Ośrodek Kultury w Nowym Sączu
- Wojewódzki Dom Kultury w Zamościu
- Związek Podhalan Zarząd Główny w Ludźmierzu