Początki zorganizowanej działalności kulturalno-oświatowej i narodowej w Dąbrówce Wielkopolskiej datuje się na pierwsze dwudziestolecie naszego stulecia. Miało to bezpośredni związek z sytuacją polityczną. Wieś ta po I wojnie światowej pozostała w granicach Niemiec, choć leżała w niewielkiej odległości od wyznaczonej wówczas granicy państwowej polsko-niemieckiej. Mieszkali tam Polacy, którzy chcąc zachować swą tożsamość narodową organizowali się w różnych stowarzyszeniach i organizacjach, a także zakładali zespoły folklorystyczne celem podtrzymania tradycyjnej muzyki, tańców, pieśni, obrzędów, strojów. Pierwszy zespół powstał w 1924 r., jego twórcą był Wincenty Dudek (1894-1974), muzyk ludowy, mistrz gry na koźle lubuskim. W pięć lat później we wsi rozpoczęło swą działalność Towarzystwo Śpiewu pod wezwaniem świętej Cecylii, które zorganizowało chór mieszany i orkiestrę dętą. Patronat nad tymi zespołami przejął Związek Polaków w Niemczech. W 1931 r. powstała grupa taneczna. Odtąd koźlarze, śpiewacy, muzycy z orkiestry i tancerze występowali wspólnie, najczęściej na imprezach organizowanych przez Związek Polaków w Niemczech. Do 1939 r. zespoły dały ponad 30 występów, z których najważniejszymi były: udział w Konkursie Śpiewaczym Polaków z Zagranicy (Warszawa 1936) występy z okazji 15-lecia Związku Polaków w Niemczech (1937), występy w czasie Kongresu Związku Polaków w Berlinie (1938). Ponadto zespoły brały żywy udział we wszystkich uroczystościach lokalnych.

II wojna światowa przerwała wszelką działalność kulturalną i patriotyczną mieszkańców Dąbrówki Wielkopolskiej. Odżyła ona zaraz po zakończeniu wojny, tym bardziej bujnie dzięki powrotowi tych ziem do Polski. Od tego czasu życie społeczno-kulturalne mieszkańców wsi mogło rozwijać się swobodnie, bez żadnych ograniczeń. Na czele reaktywowanego Regionalnego Zespołu Wokalno-Tanecznego stanęli: Andrzej Mania, Dorota Spychała, Franciszek Dybowski, Katarzyna Połomka, Stanisław Weihman. Do zespołu weszła też kapela Wincentego Dudka ze skrzypkiem Pawłem Budychem i klarnecistą Janem Spychałą. W pierwszych latach powojennych w doborze i opracowaniu programów pomagali: etnograf Adam Glapa z Poznania i muzykolodzy - Jadwiga i Marian Sobiescy, którzy w ramach powstałego w Poznaniu Archiwum Fonograficznego tu właśnie, w Dąbrówce Wielkopolskiej dokonywali pierwszych nagrań. Nowo powstały zespół rozpoczął swe występy już w 1945 r. (Gorzów Wlkp., Poznań, Warszawa). Do 1953 r. Zespół z Dąbrówki był jedynym reprezentantem folkloru lubuskiego. Po utworzeniu lubuskiego Zespołu Pieśni i Tańca w Zielonej Górze, działalność zespołu w Dąbrówce nieco osłabła, ale pod koniec lat 50-tych ponownie ożywiła się, dzięki opiece Wojewódzkiej Poradni Kulturalno-Oświatowej działającej przy Wojewódzkim Domu Kultury w Zielonej Górze. Kierownictwo Zespołu przejął Tomasz Spychała, choreografem została Alina Cieślińska a kierownikiem muzycznym - Helena Krużycka.

Repertuar Zespołu opierał się na pieśniach i tańcach lokalnych związanych z żywą tradycją takich zwyczajów jak: „podkoziołek”, ,,dyngus”, wesela itp. Zespół prezentuje pojedyncze tańce i pieśni jak również widowiska: „Lubuskie zaloty” (,,Dąbrowieckie zalecanki”), „Wesele dąbrowieckie”, ,,Podkoziołek”, „Dożynki” i in. Z repertuaru zespołu dąbrowieckiego

pochodzą piosenki: „Boli mnie noga w biedrze” i ,,Zalicoł mi się łoj z Perzyn” spopularyzowane na całą Polskę przez Państwowy Zespół Pieśni i Tańca „Mazowsze”.

Zespół z Dąbrówki Wlkp. występował na wielu pokazach i festiwalach folklorystycznych w Polsce: Poznań, Zielona Góra, Warszawa, Płock, Kraków, Opole, Kazimierz Dolny i in. oraz poza jej granicami. Zdobył wiele cennych nagród, wyróżnień, dyplomów i medali. W 1968 r. otrzymał Lubuską Nagrodę Kulturalną, w 1970 r. nagrodę II stopnia Centralnej Komisji d/s Upowszechnienia Kultury, w 1974 r. odznakę „Za zasługi w rozwoju województwa zielonogórskiego”.

Za artystyczne dokonania i pielęgnowanie rodzimego folkloru zespół otrzymał w 1983 roku Nagrodę I Stopnia Ministra Kultury i Sztuki; a w 1985 roku odznaczono go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Agnieszka Pokropek