Władysława Prucnal

Year:
1990

Category:
Category I. Plastic arts, ornamentation, handicraft and folk crafts, music and dance folklore

Field of activity:
Potter

Region:
Podkarpackie, powiat łańcucki, Medynia Głogowska

Urodziła się 23 XII 1935 r. w Medyni Głogowskiej, woj. rzeszowskie i tam zamieszkała. Wychowała się w rodzinie garncarskiej. Dziadek i ojciec byli garncarzami, także bracia zajmowali się garncarstwem. Ukończyła 7-klasową szkołę podstawową. Już w szkole lepiła ptaszki i zwierzęta. Ojciec Jan Prucnal wystawiając swoje prace na wystawie ceramiki ludowej w Rzeszowie w 1950 r. zaprezentował także gliniane figurki 15-letniej wówczas córki. Prace jej spotkały się z zainteresowaniem Muzeów i CPLiA. Nawiązano współpracę z młodą rzeźbiarką, która wkrótce przystąpiła do Spółdzielni Garncarskiej i rozpoczęła tam produkcję figurek glinianych. Przez pewien czas była to rzeczywiście „produkcja”, bowiem zamówienia na figurki W. Prucnal były bardzo duże, sięgające niekiedy po kilkaset sztuk. Twórczyni potrafiła jednak zachować swoją indywidualność twórczą i na każde konkursy i wystawy sztuki ludowej oraz zamówienia indywidualne przygotowywała zupełnie nowe zestawy figurek zaskakując różnorodnością tematyczną, dokładnością wykonania, pomysłowością kompozycji, bogatą ornamentyką i staranną glazurą. Często podejmowała trudne prace wykonując np. płaskorzeźby ceramiczne do wyposażenia kościołów, większe rzeźby figuralne do ołtarzyków domowych i przydrożnych kapliczek.

W twórczości W. Prucnal w pierwszym okresie przeważały figurki i scenki ,,wiejskie”, później chętniej lepiła figurki i większe kompozycje o treściach religijnych i historycznych, na co niemały wpływ wywarły ogłaszane konkursy i wystawy, w których W. Prucnal chętnie brała udział. Często była nagradzana I, II, III nagrodami. Pełny wykaz konkursów i wystaw obejmowałby kilkadziesiąt pozycji. Warto wymienić przynajmniej miasta i lata w których odbywały się wystawy z udziałem prac W. Prucnal: Kolbuszowa 1957, Łańcut 1959, 1962, Rzeszów 1950, 1964, 1978, 1981, Toruń 1972, 1973, 1975, 1976, 1982, 1988, Warszawa 1971, 1975, 1977, Poznań 1977, Kraków 1978, Rabka 1979, Radom 1980, Brzozów 1985, Jasło 1980, Lublin 1964, 1984, Kielce 1964, ponadto kilka wystaw zagranicznych: Berlin, Budapeszt, Norymbergia, Hamburg (dokąd została zaproszona na pokaz lepienia rzeźb z gliny). Twórczyni często wyjeżdżała też na Cepeliady, targi sztuki ludowej i różne imprezy folklorystyczne: Płock, Kraków, Kazimierz Dolny, Rzeszów, Łańcut, Lublin, Warszawa, Poznań, Toruń. Oprócz zdolności plastycznych posiada talent literacki - pisze wiersze, które często stają się słownymi komentarzami do rzeźbionych w glinie postaci i scen z życia wsi. W. Prucnal jest także znaną i cenioną organizatorką życia kulturalnego we wsi, zaangażowaną w pracach społecznych. Od kilkunastu lat prowadzi ognisko plastyczne w miejscowej szkole, a sama usiłowała zorganizować regionalne muzeum, które prezentowałoby twórczość całego ośrodka garncarskiego w Medyni Głogowskiej. Z myślą o takim muzeum zgromadziła już dużą kolekcję własnych rzeźb ceramicznych.

Prace W. Prucnal posiadają liczne muzea: Rzeszów, Lublin, Kraków, Warszawa, Poznań, Łódź, Szydłowiec, Rabka, Jasło, Radom, Kolbuszowa, Toruń, Płock i in. Trafiły też do zbiorów Muzeum Zabawek w Norymberdze i do Muzeum Etnograficznego w Berlinie oraz do licznych kolekcji prywatnych. Na szczególne wyróżnienie zasługuje kolekcja rzeźb ceramicznych W. Prucnal zgromadzona w Pieckach k/Mrągowa przez Walentynę i Marię Dermackie, w której znajduje się kilkaset figurek z różnych okresów twórczości.

Należy do STL. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Sztuki, wielokrotnie odznaczana medalami i nagrodami, w tym nagrodą im. Jana Pocka, nagrodą im. O. Kolberga, nagrodą im. Franciszka Kotuli nadaną przez Muzeum Etnograficzne w Rzeszowie w 1993 r. W 1983 r. Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie zorganizował jubileuszową wystawę jej prac, powtórzoną następnie w STL w Lublinie. W 1994 r. wystawę indywidualną zorganizowano w kościele w Wólce Podleśnej woj. rzeszowskim. Twórczyni brała udział w Wojewódzkich Biennale Rzeźby Amatorskiej im. Antoniego Rząsy w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie (1993 i 1994 r.). O twórczości W. Prucnal nakręcono film telewizyjny, ukazało się wiele artykułów na temat jej dorobku artystycznego.

 

Marian Pokropek

 

http://www.zagrodagarncarska.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=29&menu=48&strona=1