Zespół reprezentuje folklor niewielkiego regionu zwanego ,,Biskupizną” - kilkanaście wsi leżących wokół Krobi, w południowo-zachodniej Wielkopolsce. Nazwa regionu związana jest z wielowiekową przynależnością do dóbr biskupów poznańskich. Po rozbiorach, w 1794 r. Prusy zagarniając te tereny zlikwidowały dobra biskupie tworząc tzw. domenę rządową. Tradycja przynależności do biskupstwa była jednak tak silna, że z powodzeniem przeciwstawiała się obcej polityce ekonomiczno-społecznej i kulturalnej państwa zaborczego i pozwoliła zachować miejscowej ludności jej tożsamość i jedność kulturowo-regionalną.

Tradycje upowszechniania folkloru biskupiańskiego sięgają okresu międzywojennego, ale na nowo ożyły po II wojnie światowej. Spośród licznych, działających tu grup i zespołów folklorystycznych najznakomitszym zespołem okazał się Zespół „Biskupianie” z Domachowa. Został założony w 1972 r. z inicjatywy Zofii Nowak i jej córki Joanny Prętkowskiej, pełniącej funkcję kierownika zespołu. Zespołowi patronował Bank Spółdzielczy w Krobi, Krobskie Towarzystwo Kulturalne i Dom Kultury w Lesznie. Członkami jego są mieszkańcy wsi, głównie rolnicy: 20-30 osób w wieku 30-70 lat z niewielką grupą dziecięcą. Zespołowi przygrywają kapele złożone z dud czyli kozłów wielkopolskich i skrzypiec. Wykonywany repertuar prezentuje autentyczny folklor Biskupizny: muzykę, śpiew, tańce, zwyczaje i obrzędy - ,,Katarzynki”, ,,Podkoziołek”, ,,Winiec dożynkowy”, „Wesele biskupiańskie” i in. Artyści występują w tradycyjnych, autentycznych strojach noszonych do dziś podczas uroczystości kościelnych i rodzinnych a wykonanych przez miejscowych rzemieślników i twórców ludowych.

Pierwszy występ odbył się w 1973 r. w Domachowie i od tego czasu Zespół nieprzerwanie popularyzuje autentyczny folklor biskupiański nie tylko we własnym regionie, ale również w całej Polsce i za granicą. Brał udział w kilku ogólnopolskich Festiwalach Folklorystycznych: Płock, Kazimierz Dolny, Poznań, Zielona Góra zdobywając czołowe nagrody i wyróżnienia. Dawał liczne występy w wielu miastach w Polsce. Brał udział w dwóch filmach: ,,Winiec dożynkowy” i „Wesele biskupiańskie”. Kadry z tego ostatniego filmu stały się ilustracją książki Jana z Domachowa Bzdęgi „Wesele Biskupiańskie”, Gostyń 1992 r. Wydano też kilka pocztówek dźwiękowych z muzyką i pieśniami. Melodie zespołu zarejestrowały: Instytut Sztuki PAN i Polskie Radio.

Za swą działalność regionalistyczną Zespół otrzymał kilka odznaczeń: „Za zasługi dla woj. leszczyńskiego”, „Za zasługi dla Kółek Rolniczych” i in.

Agnieszka Pokropek