Działa przy Gminnym Ośrodku Kultury w Gaci k/Przeworska. Działalność zespołu sięga 1908 r., ale pod obecną nazwą występuje dopiero od 1961 r. W okresie międzywojennym istniał zespół pieśni regionalnej założony przez działacza ruchu ludowego Władysława Foltę. W 1933 r. przekształcił się w zespół pieśni i tańca a kierownikiem jego została Zofia Solarzowa, żona założyciela Uniwersytetu Ludowego im. Władysława Orkana - Ignacego Solarza. Członkowie zespołu razem ze słuchaczami Uniwersytetu Ludowego wyjeżdżali na występy do Krakowa, Lwowa, Przemyśla i Przeworska. W 1936 r. w Domu Robotniczym w Przemyślu wystawili sztukę „Bunt Jakuba Szeli” według poematu Brunona Jasieńskiego. Nawet w czasie II wojny światowej zespół prowadził tajną działalność oświatową i artystyczną, a po wyzwoleniu stał się organizatorem „wieczorów kultury ludowej” w Gaci, podczas których prezentował miejscowe tańce, przyśpiewki i muzykę instrumentalną. Zespół ten jako jeden z pierwszych reprezentował folklor rzeszowszczyzny na imprezach krajowych. W 1945 r. wystąpił w Warszawie na Ogólnopolskim Zjeździe ZMW ,,Wici”, a w 1948 r. we Wrocławiu podczas trwania Wystawy Ziem Odzyskanych. Zespół składa się z kilkudziesięciu osób zróżnicowanych wiekowo, posiada grupę taneczną, śpiewaczą oraz kapelę. Najstarszymi tańcami wykonywanymi przez tancerzy są: ,,gacok”, ,,przepiórka”, ,,ciuryło”, a także „majdaneczek”, ,,ułaniczek”, ,,szewc” i ,,żyd”. W repertuarze znajdują się tańce, melodie i przyśpiewki gackie, przeworskie, rzeszowskie oraz fragmenty wesela gackiego ,,tury”.

Zespół zdobył wiele nagród i wyróżnień. Z ostatnich kilkunastu lat wymienić należy najważniejsze: „Złote Skrzydło Ikara” na Jarmarku Pieśni i Tańca w Mielcu (1970), Wyróżnienie na Festiwalu Folkloru i Sztuki Ludowej ,,Jasielskie Okółki” (1979), dwukrotnie główne nagrody „Pawie Pióro” na Festiwalu Ziem Nizinnych w Tarnowie (1972 i 1976), wyróżnienia i I nagroda na Ogólnopolskich Konkursach Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie (1984, 1990, 1994), wyróżnienie za charakterystyczne wykonanie tańców swojego regionu na Ogólnopolskim Przeglądzie Dorobku Kulturalnego Wsi w Przytocznej (1987), dwie II nagrody w kategorii kapel ludowych na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym (1985, 1993). Na tymże Festiwalu Jan Jakielaszek, prymista kapeli otrzymał I nagrodę i wyróżnienie w kategorii solistów-instrumentalistów. W 1988 r. zespół otrzymał Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki.

Zespół uczestniczył w nagraniach filmowych do materiałów etnograficzno-metodycznych z cyklu „Regiony Polski - Ziemia Przeworska”. Ponadto występował na różnych imprezach i festiwalach folklorystycznych (np. w Płocku w 1970 r.) i dawał liczne występy we własnym środowisku i w różnych miastach Polski.

Marian Pokropek

http://folklor.podkarpackie.pl/informacja,26,0