Zofia Sulikowska
Year:
2003
Category:
Category I. Plastic arts, ornamentation, handicraft and folk crafts, music and dance folklore
Field of activity:
Folk literature
Region:
Lubelskie, powiat chełmski, Wojsławice
Zofia Sulikowska (z domu Filipek) urodziła się w 1937 roku we wsi Sokołów na Białorusi. Jej rodzice wyjechali tam z północnej Lubelszczyzny w ramach akcji nadań ziemskich dla byłych legionistów marszałka Piłsudskiego. Do Polski powróciła z matką w 1944 roku, do wsi Parafianka w powiecie puławskim. Po powrocie ojca z niewoli, w 1946 roku, rodzina zamieszkała w Wojsławicach. Tam laureatka ukończyła szkołę podstawową. W 1956 roku wyszła za mąż za Eliasza Sulikowskiego.
Wychowywała się wśród osób uzdolnionych muzycznie i o artystycznych zamiłowaniach. Ojciec był świetnym tancerzem, a matka znakomitą śpiewaczką. Zofia Sulikowska głównie od niej przejęła bogaty repertuar pieśni oraz styl śpiewu. Zachwyca melancholijna barwa jej głosu oraz niezwykle emocjonalny wyraz wewnętrznego przeżycia.
W wieku 14 lat artystka wstąpiła do zespołu śpiewaczego i tanecznego „Wesoła Rodzinka”, z którym koncertowała w okolicznych miejscowościach. Jej pierwszy publiczny występ odbył się podczas dożynek w Wojsławicach. Wykonała wówczas starą pieśń, której nauczyła ją matka – „Już stanęła czarna chmura nad polami”.
Zofia Sulikowska uczestniczyła wraz ze wspomnianą grupą śpiewaczą w folklorystycznych przeglądach wojewódzkich i powiatowych w Chełmskim Domu Kultury, w Przeglądzie Zespołów Ludowych Pieśni Nadbużańskiej w Chełmie oraz w Regionalnych Przeglądach Zespołów Śpiewaczych, Kapel i Zespołów Ludowych typujących do uczestnictwa w festiwalu w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Repertuar zespołu „Wesoła Rodzinka” był różnorodny, systematycznie wzbogacany przez laureatkę o pieśni z jej przekazów rodzinnych oraz utwory zanotowane przez nią wśród najstarszych mieszkańców Wojsławic i okolic (pieśni religijne, obrzędowe, wielkopostne, kolędy i pastorałki, pieśni patriotyczne, ballady). Jej największe sukcesy związane są z uczestnictwem w kazimierskim festiwalu. Wystąpiła tam po raz pierwszy w 1980 roku wraz z zespołem, następnie wielokrotnie jako solistka. W 1988 roku uzyskała wyróżnienie za wykonanie starych pieśni z repertuaru matki. Nagrody oraz wyróżnienia indywidualne i dla zespołu otrzymywała tam również w latach 1997, 1999 i 2002.
W środowisku chełmskim znana jest także jej twórczość poetycka. Pierwszy wiersz, poświęcony nauczycielowi, który wrócił z niewoli, powstał, gdy Zofia Sulikowska miała 9 lat. Od tamtej pory pisze bardzo dużo, głównie „z potrzeby serca”. Tworzy wiersze o tematyce religijnej, patriotycznej oraz okazjonalne, związane z różnymi uroczystościami i świętami lokalnej społeczności. Jej utwory opublikowane zostały w almanachu „Gdy z mgieł rannych wychyla się ziemia”, wydanym w 1998 roku przez Krasnostawski Dom Kultury i opracowanym przez Halinę Kosienkowską. Zamieszczane były także w wydawnictwach regionalnych Biblioteki Publicznej w Chełmie.
Twórczość muzyczna, pieśni i śpiew Zofii Sulikowskiej zostały udokumentowane nagraniami dla Radiowego Centrum Kultury Ludowej Polskiego Radia SA oraz Stowarzyszenia „Dom Tańca” w Warszawie.
/red.K.M./
Laureaci Nagrody 2003
- Stanisława Betyna
- Aleksander Filipczuk
- Urszula Gruszka
- Wacław Gutowski
- Józef Koszarek
- Stefan Nowaczek
- Zofia Pacan
- Jadwiga Solińska
- Zofia Sulikowska
- Zygmunt Walenciuk
- Kapela Jacka Bursy z Guzowa
- Kapela Rodziny Kołazińskich ze Zdunkowa
- Kapela Adama Wyrwińskiego z Korzyc
- Zespół Folklorystyczny z Popowic
- Zespół Obrzędowy „Lasowiaczki”
- Zespół Śpiewaczo-Obrzędowy „Jarzębina” z Kocudzy
- prof. Jerzy Czajkowski
- Władysław Czarnowski
- Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu